Cơ quan đại diện ngoại giao của hai cường quốc hàng đầu thế giới đặt tại thủ đô của Việt Nam mới đây đấu khẩu trên các trang Facebook chính thức của họ, xoay quanh quan điểm của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Hôm 20/11, trang Facebook của Đại sứ quán Mỹ ở Hà Nội trích đăng một phát biểu của ông David Stilwell, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ, nhận xét rằng: “Đảng Cộng sản Trung Quốc ngày nay có quan điểm thù địch với các nước láng giềng, với Mỹ cũng như phần lớn các nước còn lại”.
Đại sứ quán Mỹ cho biết Trợ lý Ngoại trưởng chuyên trách Đông Á-Thái Bình Dương Stilwell phát biểu như trên trong một buổi thảo luận trực tuyến của Viện Hoover hồi cuối tháng 10.
Tại buổi thảo luận đó, ông Stilwell còn nói thêm rằng “Mục đích của ĐCS Trung Quốc không phải vì sự ổn định hoặc tôn trọng chủ quyền của các quốc gia tôn trọng luật pháp”, vẫn theo Đại sứ quán Mỹ.
Bài đăng ngắn gọn bằng hai ngôn ngữ Việt và Anh của Đại sứ quán Mỹ nhận được hơn 3.200 phản ứng yêu, thích và hơn 700 lời bình luận ủng hộ.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak có trụ sở ở Singapore đánh giá với VOA rằng phát biểu của ông Stilwell cho thấy chính quyền của Tổng thống Trump xem ĐCS Trung Quốc là người gây gổ với các nước láng giềng, trên cơ sở đó, chính quyền của ông Trump xác lập quan điểm đối ngoại và cách ứng xử về lâu dài của Mỹ với Trung Quốc, thậm chí cả sau khi nước Mỹ có một chính quyền mới kể từ năm 2021.
Tuy nhiên, giáo sư Ngô Vĩnh Long thuộc Đại học Maine, Mỹ, nhận xét với VOA rằng Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Stilwell đã quá lời khi nói về Trung Quốc. Theo giáo sư, tuy Trung Quốc có gây áp lực với các nước láng giềng, song họ chưa đi đến mức thù địch.
Việc Đại sứ quán Mỹ đăng lên phát biểu của ông Stilwell vào thời điểm này sẽ không có tác dụng đặt ra đường hướng ngoại giao của Mỹ cho chính quyền mới, giáo sư Long nói.
Ông dự báo rằng chính quyền của ông Biden khi nhậm chức sẽ có cách tiếp cận mềm dẻo hơn với Trung Quốc.
Vài giờ sau khi Đại sứ quán Mỹ đăng bài, Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội đáp lại với một bài viết hơn 700 từ chỉ trích việc Đại sứ quán Mỹ công kích Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Cơ quan đại diện ngoại giao của đất nước 1,4 tỉ dân nói họ kiên quyết phản đối tình trạng một số chính khách và quan chức Mỹ trong thời gian qua đưa ra những lời “nói dối” và “công kích ác độc” đối với ĐCS Trung Quốc, cũng như “cổ súy đối đầu ý thức hệ”.
Tiếp đến, Đại sứ quán Trung Quốc khẳng định rằng về mặt nội bộ, người dân nước này vẫn kiên định ủng hộ đảng, và về mặt quốc tế, các nước “sẽ không bị lừa đảo bởi những lời nói dối của quan chức Mỹ”.
Bài đăng của cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc nhận được hơn 1.300 phản ứng, trong đó có gần 900 biểu tượng “mặt cười”, hơn 100 biểu tượng “mặt tức giận”, hơn 300 biểu tượng “thích”.
Có gần 1.000 lời bình luận nhưng khó có thể đánh giá tỉ lệ phản đối hay ủng hộ vì phía Đại sứ quán Trung Quốc đã ẩn đi nhiều ý kiến.
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp nhận định với VOA rằng lời phản đòn của Đại sứ quán Trung Quốc một mặt nhắm đích đến là phía Mỹ song cũng mang tính đối nội, với mục đích nói với người dân Trung Quốc rằng Mỹ có chính sách xấu xa.
Vẫn theo học giả thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak, tuy bài viết có phần tiếng Việt nhưng Đại sứ quán Trung Quốc không coi người Việt Nam là độc giả chính và cũng không đặt ra mục tiêu lôi kéo hay răn đe Việt Nam. Ông Hợp nói:
“Họ muốn độc chiếm Biển Đông, có những đòi hỏi vô lý, xâm hại chủ quyền và lợi ích quốc gia của Việt Nam, đặc biệt là bấy lâu nay gây gổ và hung hăng. Cho nên không thể nào mà dùng thông điệp này để lôi kéo hay răn đe Việt Nam”.
Phần nào có chung suy nghĩ, giáo sư Ngô Vĩnh Long bình luận:
“Đại sứ quán Trung Quốc phải lên tiếng vì họ không muốn mất mặt với dân chúng của họ. Họ lên tiếng không phải để dọa nạt Việt Nam”.
Giáo sư Long cho rằng việc các cơ quan ngoại giao của hai nền kinh tế số 1 và số 2 thế giới khẩu chiến qua lại ở Hà Nội không làm cho Việt Nam thấy mình trở nên quan trọng hơn, thậm chí việc này còn làm Việt Nam thấy mình bị rơi vào thế kẹt.
Nhưng “Việt Nam không dại và không bị lôi kéo về một trong hai bên”, giáo sư Long nói thêm với VOA.
Tuy nhiên, về khía cạnh này, tiến sĩ Hà Hoàng Hợp có quan điểm khác khi ông cho rằng Việt Nam không cảm thấy khó xử khi hai nước lớn khẩu chiến ở thủ đô Hà Nội.
Đối với người dân Việt Nam, cuộc khẩu chiến là một diễn biến “thú vị”, tiến sĩ Hợp nói. Còn về phía giới chính trị Việt Nam, theo học giả này, họ đã xác định họ đứng về bên nào:
“Chính quyền Việt Nam biết rằng Mỹ và Trung Quốc đang có ‘cạnh tranh nước lớn’ với nhau.
Nhưng việc đó liên quan trực tiếp đến lợi ích quốc gia của Việt Nam, vì hiện nay Trung Quốc muốn độc chiếm Biển Đông, muốn phủ nhận chủ quyền ở nơi mà Việt Nam tuyên bố.
Do đó, Việt Nam đã nêu rõ Việt Nam thượng tôn pháp luật quốc tế và hoan nghênh các chính sách, các hành động thượng tôn pháp luật quốc tế, đặc biệt là các luật lệ về biển”.
Gần đây, theo quan sát của VOA, chính quyền Trung Quốc nhiều lần sử dụng các trang Facebook bằng tiếng Việt do Bắc Kinh hậu thuẫn để công kích Mỹ.
Hôm 1/11, Đài Phát thanh Quốc tế Trung Quốc đăng bài viết có nhan đề “Liệu còn nhớ những đau thương mà Mỹ gây ra cho Việt Nam nhằm chống đối Trung Quốc” sau khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo kết thúc chuyến thăm đột xuất đến Việt Nam kéo dài 2 ngày, từ 29 đến 30/10.
Bài viết nhắc nhở Hà Nội rằng Mỹ từng gây đau thương cho Việt Nam trong cuộc chiến cách đây nửa thế kỷ, và nay Mỹ có mưu đồ xúi giục các nước ASEAN chống Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.
Trước đó, hồi tháng 7, Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đăng bài cảnh báo rằng việc Mỹ xây dựng quan hệ tốt đẹp với Việt Nam là có mục đích “ly gián quan hệ Trung-Việt”, cũng như nhằm biến Việt Nam thành “con cờ phục vụ cho chiến lược Mỹ chèn ép Trung Quốc”.
Cả hai bài viết đều vấp phải nhiều phê phán từ những người sử dụng Facebook ở Việt Nam, theo quan sát của VOA.
Trong chuyến thăm Việt nam từ ngày 20 đến 22-11-2020, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ O’Brien đã nhiều phát biểu ấn tượng:
‘Thể chế chính trị của chúng ta có thể khác nhau, nhưng tuyên ngôn độc lập của cả Mỹ và Việt Nam tôn vinh những giá trị giống nhau’ – cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien phát biểu trước sinh viên Học viện Ngoại giao Việt Nam ngày 22-11.
“Xuyên suốt chiều dài lịch sử của các bạn, người Việt Nam, giống như người Mỹ, đã đấu tranh chống lại những ai muốn xâm phạm chủ quyền của các bạn – người Việt Nam đã hi sinh để bảo vệ bản sắc và không gian chiến lược của mình” – ông O’Brien nói trong bài phát biểu trước các sinh viên Học viện Ngoại giao Việt Nam, tại nhà khách Chính phủ, Hà Nội ngày 22-11.
“Chúng tôi tôn trọng lòng yêu nước, tầm nhìn, quyết tâm của các bạn và tâm huyết các bạn dành cho một quốc gia độc lập và thực sự có chủ quyền, không phụ thuộc vào quốc gia nào khác“, ông khẳng định.
Theo Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam, sự kiện cũng nhằm đề cao những nỗ lực chung của hai nước trong việc thúc đẩy một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở.
Tại Việt Nam, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ O’Brien đã gặp Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó thủ tướng Phạm Bình Minh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch và Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm.
Trong các cuộc gặp này, ông O’Brien tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ “đối với một nước Việt Nam vững mạnh, thịnh vượng và độc lập, góp phần vào an ninh quốc tế, và tôn trọng thượng tôn pháp luật“, Đại sứ quán Mỹ cho biết. Ông cũng nhấn mạnh mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam đang phát triển tốt đẹp hơn bao giờ hết.
Gửi lời chia sẻ với tình hình lũ lụt ở miền Trung Việt Nam vừa qua, ông O’Brien khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam, thể hiện qua việc Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) đã hỗ trợ Việt Nam 2,34 triệu USD nhằm ứng phó với thiên tai.
Tại Hà Nội, ông O’Brien cũng đã công bố việc USAID đóng góp thêm 20 triệu USD vào dự án xử lý ô nhiễm dioxin tại khu vực sân bay Biên Hòa, nơi lưu giữ và xử lý chất độc da cam chính trong thời kỳ chiến tranh và là điểm nóng dioxin lớn nhất còn lại tại Việt Nam.
Tuyên bố đưa tổng giá trị tài trợ cho dự án Biên Hòa của USAID cho đến nay lên hơn 110 triệu USD, theo thông tin từ Đại sứ quán Mỹ.
Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien kết thúc chuyến thăm chính thức Việt Nam kéo dài hai ngày hôm 22-11 bằng sự kiện giao lưu với các sinh viên Học viện Ngoại giao tại nhà khách Chính phủ ở Hà Nội.
“Quan hệ giữa hai nước phát triển mạnh mẽ trong 25 năm qua, dù dưới thời Tổng thống Bill Clinton, Tổng thống Bush, Tổng thống Obama hay Tổng thống Trump. Do vậy, bất chấp tổng thống Mỹ kế tiếp là ai, quan hệ Mỹ – Việt vẫn sẽ bền chặt” – ông O’Brien chia sẻ.
Giúp Việt Nam thúc đẩy kinh tế
Trong bài phát biểu trước các sinh viên Học viện Ngoại giao, ông O’Brien cho biết khi Mỹ và Việt Nam vượt qua đại dịch, mối quan hệ kinh tế sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng.
“Mỹ sẵn sàng giúp Việt Nam thúc đẩy kinh tế. Ngược lại, chúng tôi muốn Việt Nam mua nhiều hàng hóa của Mỹ hơn và chào đón nhiều công ty Mỹ đến Việt Nam hơn” – ông O’Brien nói, đồng thời cho biết hai bên đang nỗ lực cân bằng cán cân thương mại, cố gắng không làm cho vấn đề xuất siêu của Việt Nam ảnh hưởng đến quan hệ của hai nước.
Cố vấn an ninh Mỹ khẳng định quan hệ song phương Mỹ – Việt Nam sâu rộng, trải dài trên nhiều lĩnh vực và đa chiều chứ không chỉ gói gọn trong vấn đề thương mại. “Chúng ta là những quốc gia trưởng thành và lợi ích của hai nước vượt quá khuôn khổ thương mại” – ông nói.
“Việt Nam là một nước có diện tích lớn, con người chăm chỉ, thông minh và kiên cường trong mọi mặt trận – bài học mà nước Mỹ đã trải qua. Vì thế chúng tôi tin rằng Việt Nam đóng vai trò tối quan trọng trong kiến tạo cấu trúc an ninh vì một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở” – ông O’Brien trả lời câu hỏi của sinh viên Nguyễn Hà My.
Quan chức cấp cao của chính quyền ông Trump cho biết hợp tác an ninh – quốc phòng sẽ là nền móng cho quan hệ hai nước trong 25 năm tới khi đề cập đến các cuộc gặp với lãnh đạo Bộ Công an, Quốc phòng và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm 21-11.
“Chúng tôi đã thống nhất tăng cường lực lượng cảnh sát biển của Việt Nam nhằm bảo vệ vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam ở Biển Đông cũng như các tài nguyên thiên nhiên – dầu, khí và khoáng sản. Một trong số đó là việc chuyển giao tàu tuần duyên lớp Hamilton cho Việt Nam” – cố vấn an ninh Mỹ chia sẻ với báo giới tại nhà khách Chính phủ.
Ông O’Brien cho biết trong thời gian tới hai bên sẽ tiếp tục tìm kiếm cơ hội hợp tác giữa các lực lượng hải quân, không quân và chuyển giao chiến hạm để gia tăng sức mạnh quốc phòng cho Việt Nam.
Quan chức cấp cao của Mỹ cũng đồng thời nhấn mạnh ông không có ý muốn gây hấn với Trung Quốc và kêu gọi nước này tuân thủ luật pháp quốc tế cũng như tôn trọng các nước láng giềng.
“Nước Mỹ muốn có quan hệ tốt với Trung Quốc như những gì chúng tôi có với Việt Nam. Vấn đề chủ quyền không trực tiếp tác động đến chúng tôi, nhưng chắc chắn có ảnh hưởng tới Việt Nam, Indonesia, Malaysia, Philippines, Nhật hay Ấn Độ. Đó sẽ là thách thức lớn nhất buộc chúng ta phải giải quyết trong 25 năm tới“.
Ông O’Brien cho rằng đã có sự đồng thuận trong quan điểm của người dân và Quốc hội Mỹ về chính sách ứng phó với Trung Quốc và dự đoán chính sách của Mỹ trong 4 năm tới về vấn đề này sẽ không mấy khác biệt – tức giữ nguyên lập trường cứng rắn.
Lan Anh – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Đại hội 13: Đảng đổi màu – quan chức thừa cơ trốn chạy
>>> “Chợ trời” Trung ương – Ghế nào giá đó
>>> Mỹ: Lãnh đạo chính trị Tây Tạng thăm Nhà Trắng lần đầu tiên trong 60 năm
Cách cài vượt tường lửa miễn phí:
Điện thoại di động (mobile phone) = https://bit.ly/2QCRpE7
Trình duyệt (browser) = https://bit.ly/3hKTidT