Link Video: https://www.youtube.com/watch?v=pCeZPH6l55E
Nhóm tàu hàng không mẫu hạm Hoa Kỳ do tàu mẹ USS Theodore Roosevelt dẫn đầu đã tiến vào Biển Đông nhằm thúc đẩy “tự do trên biển”, quân đội Hoa Kỳ nói hôm Chủ Nhật.
Tuyên bố được đưa ra giữa lúc căng thẳng đang dâng cao giữa Trung Quốc và Đài Loan, khiến Washington quan ngại.
Một hải đội hàng không mẫu hạm Mỹ, do chiếc USS Theodore Roosevelt chỉ huy, đã tiến vào Biển Đông để xác định “tự do hải hành”, theo thông báo của quân đội Mỹ hôm Chủ Nhật, 24 Tháng Giêng, vào lúc tình trạng căng thẳng giữa Trung Quốc và Đài Loan đã tạo lo ngại ở Washington.
Bộ Chỉ Huy Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ đưa ra bản thông cáo nói rằng, hải đội này tiến vào Biển Đông hôm Thứ Bảy, cùng ngày Đài Loan cho biết là có cuộc xâm nhập của nhiều oanh tạc cơ và chiến đấu cơ của Trung Quốc vào khu vực nhận diện phòng không (ADIZ) của đảo quốc này, tại khu vực quần đảo Pratas (Đông Sa), theo Reuters.
Quần đảo Đông Sa, hiện do Đài Loan kiểm soát, nằm ở phía Bắc Biển Đông, cách Hồng Kông 340 km về hướng Đông Nam, cách cảng Cao Hùng của Đài Loan khoảng 444 km, và cách Đài Bắc (Taipei) chừng 850 km về hướng Tây Nam. Đảo lớn nhất nơi này là Đông Sa, có một phi trường với phi đạo dài 1,500 m.
Quân đội Mỹ nói rằng hải đội này vào Biển Đông để có các hoạt động thường lệ “nhằm bảo đảm tự do hải hành, gây dựng các mối quan hệ để duy trì an ninh hàng hải.”
Phó Đô Đốc Doug Verissimo, tư lệnh hải đội Roosevelt, nói rằng, ông từng có các chuyến hải hành qua khu vực trong 30 năm quân ngũ và luôn cảm thấy thích thú khi vào vùng Biển Đông.
Ông nói rằng việc Hải Quân Mỹ duy trì hiện diện ở vùng biển này là quan trọng vì có tới 2/3 trị giá hàng hóa trao đổi trên thế giới đi qua nơi này.
Việc hải đội Mỹ vào Biển Đông được loan báo chỉ ít ngày sau khi ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống.
Trung Quốc thường xuyên phản đối việc chiến hạm Mỹ di chuyển gần các đảo đang bị họ chiếm đóng bất hợp pháp ở Biển Đông, nơi các quốc gia khác như Việt Nam, Malaysia, Philippines, Brunei và Đài Loan cũng có các tuyên bố chủ quyền.
Cùng đi với hàng không mẫu hạm Theodore Roosevelt cũng có tuần dương hạm USS Bunker Hill, cùng hai khu trục hạm là chiếc USS Russell và USS John Finn.
Không chỉ gây căng thẳng với Đài Loan, Bắc Kinh trước đó còn gây lo ngại nghiêm trọng trong khu vực, với việc lần đầu tiên thông qua luật cho phép lực lượng hải cảnh nước mình nổ súng vào tàu thuyền nước ngoài.
‘Phép thử đối với vấn đề Đài Loan’
Bộ Tư lệnh Ấn Độ – Thái Bình Dương của Hoa Kỳ trong một tuyên bố nói rằng nhóm tàu tấn công đã tiến vào Biển Đông hôm thứ Bảy, cùng ngày với việc Đài Loan nói có sự xâm nhập nghiêm trọng của các máy bay ném bom và các chiến đấu cơ Trung Quốc vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan, gần khu vực Quần đảo Pratas.
Đài Bắc nói tám máy bay ném bom và bốn chiến đấu cơ Trung Quốc đã bay vào vùng tây nam khu vực định dạng phòng không Đài Loan, và hòn đảo này đã triển khai các tên lửa để “theo dõi” đối phương, Bộ Quốc phòng nói.
Sang đến ngày hôm sau, Trung Quốc tiếp tục bay vào vùng trời gần sát Đài Loan với lượng chiến đấu cơ nhiều hơn hôm trước.
Tin cho hay 15 phi cơ của quân đội Trung Quốc đã bay vào sát hòn đảo hôm Chủ Nhật.
Các nhà phân tích nói rằng Trung Quốc đang ‘nắn gân’ mức độ ủng hộ của tân Tổng thống Joe Biden dành cho Đài Loan.
Báo Trung Quốc cảnh báo “chiến tranh” nếu Ngoại trưởng Mỹ thăm Đài Loan
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã cảnh báo nếu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tới thăm Đài Loan, điều này có thể dẫn tới chiến tranh. Phía Washington đã bác bỏ thông tin này.
Ngày 11/1, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cho biết ông Pompeo sẽ không tới thăm Đài Loan sau khi ông tuyên bố sẽ dỡ bỏ các hạn chế trong tương tác giữa giới chức Mỹ và các nhà ngoại giao của hòn đảo tại Đông Á vào hôm 9/1.
Trước đó, trong một bài xã luận, Thời báo Hoàn cầu – tờ báo nhà nước Trung Quốc – cảnh báo rằng nếu ông Pompeo tới thăm Đài Loan, đó sẽ là hành động có thể dẫn tới chiến tranh.
“Máy bay chiến đấu Trung Quốc sẽ bay qua Đài Loan ngay lập tức, tuyên bố chủ quyền của Trung Quôc với đảo Đài Loan theo một cách chưa từng có tiền lệ. Nếu Đài Loan và Mỹ thực hiện các hành vi khiêu khích, nó có thể châm ngòi cho cuộc chiến tranh.
Chúng ta sẽ trừng phạt chính quyền Đài Loan hợp tác với chuyến thăm của ông Pompeo“, bài viết cảnh báo.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus cho hay chuyến công du châu Âu sẽ là chuyến đi công tác nước ngoài cuối cùng của ông Pompeo trên danh nghĩa ngoại trưởng Mỹ.
“Không có kế hoạch (về việc ông Pompeo) thăm Đài Loan vào tuần này, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì sự ủng hộ với Đài Loan như là một nền kinh tế thị trường thành công, một nền dân chủ sôi động và là điều tốt đẹp trên thế giới“, bà Ortagus cho biết.
Bà Ortagus cũng kêu gọi Trung Quốc “hành xử có trách nhiệm và ngừng tin những điều dối trá trong tuyên truyền của chính họ. Chính sách ngoại giao hoang mang, lo lắng của họ là không chính đáng và nguy hiểm“.
Ngày 11/1, Trung Quốc cũng đã lên tiếng phản đối động thái của Ngoại trưởng Pompeo với Đài Loan hôm 9/1. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 11/1 nói rằng Bắc Kinh sẽ “kiên quyết đấu tranh chống lại mọi âm mưu phá hoại lợi ích“.
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và tuyên bố sẽ thống nhất hòn đảo bằng mọi giá, kể cả dùng vũ lực. Trung Quốc phản đối mọi giao thiệp chính thức giữa chính quyền Đài Loan và chính phủ các nước trên thế giới, coi đó là hành động vi phạm chủ quyền của Bắc Kinh.
Trong những năm qua, dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump, Washington đã có nhiều động thái nâng cao quan hệ với Đài Loan như “bật đèn xanh” bán vũ khí cho hòn đảo, cử quan chức cấp nội các tới thăm Đài Loan.
Song song với tuyên bố của phía quân đội, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ thúc giục Trung Quốc chấm dứt việc gây áp lực lên Đài Loan, và tái xác nhận cam kết của mình đối với hòn đảo.
“Chúng tôi thúc giục Bắc Kinh hãy chấm dứt gây sức ép quân sự, ngoại giao và kinh tế lên Đài Loan, và thay vào đó hãy tham gia vào cuộc đối thoại có ý nghĩa với những đại diện được bầu cử một cách dân chủ của Đài Loan,” phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Ned Price nói.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ Đài Loan trong việc duy trì, đảm bảo năng lực tự vệ.”
Trung Quốc hôm thứ Sáu, 22/1 thông qua Luật Hải Cảnh, cho phép “thực hiện mọi biện pháp, gồm cả việc sử dụng vũ khí khi chủ quyền lãnh thổ, quyền chủ quyền và quyền tài phán [của Trung Quốc] bị xâm phạm bất hợp pháp trên biển bởi các tổ chức hoặc cá nhân nước ngoài“.
Từ trước đến nay, lực lượng hải cảnh Trung Quốc vốn đã nhiều lần xua đuổi tàu cá nước khác, đôi khi dẫn đến các vụ va chạm, đâm chìm tàu đối phương.
Nay, với luật mới thông qua, người ta lo ngại rằng Trung Quốc đang khiến Biển Đông trở thành nơi sẽ bùng nổ các vụ đụng độ ở tầm mức khốc liệt hơn nhiều.
Luật ghi rõ các điều kiện nên sử dụng các loại vũ khí nào, chẳng hạn vũ khí cầm tay, vũ khí gắn trên tàu, hoặc vũ khí từ máy bay, có thể được sử dụng.
Hãng Bloomberg ngày 23-1 cho rằng động thái trên của Trung Quốc có thể làm tăng nguy cơ xảy ra “tính toán sai lầm” tại các vùng biển tranh chấp.
Bloomberg lưu ý: “Tàu hải cảnh Trung Quốc thường tiếp xúc gần – đôi khi có các cuộc đối đầu căng thẳng – với các tàu nước ngoài, khi họ khẳng định các yêu sách của Bắc Kinh ở Biển Đông và Biển Hoa Đông“.
Theo báo Nikkei Asia, động thái trên của Trung Quốc đặc biệt “gây báo động” với Nhật Bản khi nước này phải đối phó với số vụ xâm nhập ngày càng thường xuyên của tàu Trung Quốc tại vùng nước quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Hơn 1.000 tàu Trung Quốc đã đi vào các vùng nước quanh quần đảo này năm ngoái.
Trung Quốc từ nhiều năm nay đã tuyên bố chủ quyền và ngày càng quyết liệt trong việc xác quyết chủ quyền đối với hầu hết diện tích Biển Đông, nơi mà Việt Nam, Philippines, Brunei và Đài Loan cũng tuyên bố chủ quyền từng phần.
Trung Quốc là ‘thách thức lớn nhất của Hoa Kỳ’?
Quân đội Hoa Kỳ nói rằng nhóm tàu tấn công có mặt tại Biển Đông nhằm thực hiện các chiến dịch thường lệ “để đảm bảo tự do đi lại trên biển, xây dựng mối quan hệ hợp tác vốn nuôi dưỡng an ninh hàng hải“.
“Với hai phần ba vận chuyển thương mại thế giới được thực hiện qua lại ở khu vực rất quan trọng này, điều then chốt là chúng tôi phải duy trì sự hiện diện của mình và tiếp tục thúc đẩy việc duy trì trật tự dựa trên nguyên tắc tuân thủ pháp luật, vốn là điều đã cho phép tất cả chúng ta phát triển thịnh vượng,” Chuẩn Đô đốc Doug Verissimo, người chỉ huy nhóm tàu tấn công, nói trong một tuyên bố.
Tuyên bố của quân đội Hoa Kỳ được đưa ra chỉ vài ngày sau khi ông Joe Biden tuyên thệ nhậm chức tổng thống.
Cựu tướng Lloyd Austin, 67 tuổi, người đã được Thượng viện Mỹ chuẩn thuận để làm Bộ trưởng Quốc phòng, nói “Trung Quốc là ‘mối đe doạ tăng tốc’ (China is a pacing threat)” khi trình bày đường hướng cho quân lực Hoa Kỳ hôm thứ Ba.
Ông Antony Blinken, người được đề cử làm tân Ngoại trưởng trong chính quyền Biden, có cùng quan điểm.
Tại buổi xác nhận việc bổ nhiệm ông tại Thượng viện hôm thứ Ba, ông Blinken nói rằng không nghi ngờ gì, Trung Quốc chính là thách thức lớn nhất của Hoa Kỳ so với bất kỳ quốc gia nào khác.
Ông nói rằng ông đồng ý với quan điểm cứng rắn của chính quyền Donald Trump đối với Trung Quốc, tuy không đồng ý về biện pháp thực hiện.
Ông Blinken nói thêm tại buổi điều trần rằng ông tin là có một nền tảng rất vững chắc được xây dựng trong chính sách lưỡng đảng trong vấn đề đối đầu với Bắc Kinh.
Trung Kiên – Thoibao.de (tổng hợp)
>>> Nguyễn Phú Trọng và kế hoạch cầm quyền suốt đời?
>>> Đại hội 13 – Vở kịch ngàn tỷ
>>> Bắc Kinh cho phép cảnh sát biển bắn tàu Việt Nam khi cần
Sự bất thường của ông N.P Trọng ngày khai mạc đại hội 13, lý do nào?
Cách cài vượt tường lửa miễn phí:
Điện thoại di động (mobile phone) = https://bit.ly/2QCRpE7
Trình duyệt (browser) = https://bit.ly/3hKTidT