Giải thưởng Martin Ennals 2022 được tặng cho nhà báo Phạm Đoan Trang

Link Video: https://youtu.be/im7zEWolL3k

Bà Phạm Đoan Trang, bị Việt Nam tuyên án 9 năm tù hồi tháng 12, vừa được một tổ chức ở Geneva trao giải nhân quyền.

Giải thưởng Martin Ennals 2022 dành cho những người bảo vệ nhân quyền được tặng cho bà Đoan Trang, Daouda Diallo ở Burkina Faso và Abdul-Hadi Al-Khawaja ở Bahrain.

Thông báo ngày 19/1 nói Phạm Đoan Trang là “một nhà báo, biên tập viên và là nhà hoạt động dân chủ hàng đầu ở Việt Nam, nơi mà Đảng Cộng sản hầu như không chừa không gian nào cho các tiếng nói đối lập phát triển“.

“Cô đã điều hành nhiều cơ quan truyền thông độc lập để nâng cao nhận thức của người Việt Nam về những quyền cơ bản của mình, và truyền cảm hứng cho nhiều nhà báo và nhà hoạt động khác lên tiếng.”

“Cô là một trong những nhà hoạt động bị chính quyền truy đuổi gắt gao nhất tại Việt Nam. Vào tháng 10/2020, cô bị bắt. Ngày 14/12/2021, Phạm Đoan Trang bị kết án chín năm tù vì “tuyên truyền chống nhà nước”. Ngày càng có nhiều tiếng nói quan ngại về tình trạng sức khoẻ của cô.”

Ảnh: nhà báo Phạm Đoan Trang bị bị chính quyền truy đuổi gắt gao trước khi bị bắt. Hôm 14/12/2021, Phạm Đoan Trang bị kết án chín năm tù với cáo buộc “tuyên truyền chống nhà nước”

Ban tổ chức nói giải của họ được trao cho những Người bảo vệ Nhân quyền cần được bảo vệ khẩn cấp ví dụ người đang ở trong tù hoặc bị đe dọa bỏ tù.

Ban tổ chức nói tầm quan trọng của Giải thưởng này không chỉ là tài chính, mà có thể góp phần bảo vệ họ thông qua sự ủng hộ của các nhân vật nổi tiếng trên thế giới.

Trang web ban tổ chức ghi nhận định của hai trong số các giám khảo của giải.

“Phạm Đoan Trang là một người truyền lửa cho rất nhiều nhà hoạt động và nhà báo ở Việt Nam, nơi mà tự do biểu đạt bị xem là mối đe dọa“, Phil Robertson, Phó giám đốc khu vực châu Á của tổ chức Human Rights Watch chia sẻ.

“Các tác phẩm của Phạm Đoan Trang không chỉ cần thiết mà còn hoàn toàn chính danh, chúng là những thứ thiết yếu. Cô nên được trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện“, Friedhelm Weinberg, Giám đốc điều hành HURIDOCS phát biểu.

Phạm Đoan Trang được vinh danh vì các nỗ lực từ những năm 2000 trong việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền tiếp cận thông tin của người dân.

Ban tổ chức giải thưởng đặc biệt nhắc đến những sáng kiến truyền thông độc lập của cô, bao gồm Luật Khoa tạp chí và Nhà xuất bản Tự Do.

Theo họ, trong một quốc gia chuyên chế như Việt Nam, những tổ chức độc lập này đã truyền cảm hứng cho rất nhiều người khác cùng lên tiếng vì nhân quyền, và chúng cũng là lý do khiến Đoan Trang trở thành mục tiêu truy đuổi của chính quyền.

Nhà báo Phạm Đoan Trang đã liên tục bị quấy nhiễu trong suốt thời gian hoạt động.

Cô bị đánh nhiều lần, dẫn đến những chấn thương lâu dài. Đoan Trang bị bắt vào ngày 7/10/2020, bị giam giữ biệt lập suốt hơn một năm, sau đó bị kết án chín năm tù vì tội “Tuyên truyền chống Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”.

*Ảnh: hàng loạt tác phẩm của nhà xuất bản tự do đã đưa ra để phổ biến về tự do dân chủ nhân quyền*

Bản án này bị các tổ chức quốc tế và nhiều quốc gia lên án mạnh mẽ. Hiện tại, Đoan Trang bị giam tại Hà Nội. Cô vẫn không được phép gặp gia đình và không được điều trị y tế trong khi sức khỏe ngày càng giảm sút.

Thay mặt Phạm Đoan Trang phát biểu tại buổi họp báo công bố giải thưởng chiều nay, ông Trịnh Hữu Long, người đồng sáng lập, tổng biên tập Luật Khoa tạp chí nói rằng giải thưởng này khẳng định những việc làm của người cộng sự của mình là đúng đắn.

“Giải thưởng Martin Ennals mà Đoan Trang được nhận hôm nay gửi đi thông điệp mạnh mẽ và rõ ràng đến chính quyền chuyên chế của Việt Nam, và quan trọng hơn là đến người dân Việt Nam, rằng những gì Trang đã làm là đúng đắn, và cộng đồng quốc tế đứng về phía cô ấy”, Trịnh Hữu Long nói.

“Câu chuyện của Phạm Đoan Trang chính là minh họa cho tình hình nhân quyền tại Việt Nam”, ông nhấn mạnh.

Giải thưởng Martin Ennals được tổ chức hàng năm nhằm ghi nhận nỗ lực của các nhà hoạt động nhân quyền trên thế giới và vận động cho việc bảo vệ họ.

Giải thưởng này được thành lập từ năm 1992, đặt tên theo Martin Ennals, nhà hoạt động nhân quyền người Anh từng là Tổng thư ký của Tổ chức Ân xá Quốc tế từ năm 1968 đến năm 1980.

Hội đồng chấm giải là một ủy ban độc lập bao gồm đại diện của mười tổ chức nhân quyền uy tín trên thế giới.

Lễ trao giải thưởng dự kiến được tổ chức vào ngày 2/6/2022 tại Geneva, Thụy Sĩ. Mỗi người được giải sẽ nhận số tiền thưởng từ 20.000-30.000 Francs Thụy Sĩ (tương đương khoảng 500–750 triệu đồng).

Mạng lưới của giải thưởng Martin Ennals cũng sẽ tổ chức nhiều hoạt động quảng bá và vận động ở tầm quốc tế cho những nhà hoạt động nhân quyền được vinh danh.

*Ảnh: Phạm Đoan Trang bị an ninh cộng sản chặn đánh đến gãy chân, đến khi cô bị bắt vào tù vết thương vẫn chưa lành*

Hiệp hội Nhà xuất bản Quốc tế: ‘Kính phục Đoan Trang, lên án chính phủ VN’

“Nếu chúng ta không phản đối phiên tòa này thì hãy hạ tay xuống đi và đừng đấu tranh cho tự do ngôn luận nữa,” Tổng thư ký Hiệp hội các Nhà xuất bản Quốc tế (IPA) José Borghino nói với BBC News Tiếng Việt ngay sau khi Phạm Đoan Trang bị tuyên 9 năm tù.

IPA – tổ chức quốc tế có trụ sở tại Geneve, Thụy Sĩ, thành lập năm 1896 với hoạt động thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do xuất bản – từng trao Giải thưởng Voltaire (Prix Voltaire) 2020 cho Nhà xuất bản Tự Do mà nhà báo, nhà hoạt động Phạm Đoan Trang là một trong những người sáng lập và điều hành.

“Hiệp hội các Nhà xuất bản Quốc tế tin vào tự do xuất bản, tin rằng các nhà xuất bản nên được tự do xuất bản các tác phẩm mà họ nghĩ là nên được xuất bản, và bằng cách ấy, đấu tranh cho quyền tự do biểu đạt của các tác giả.”

“Phạm Đoan Trang là hiện thân của những giá trị này và IPA lên án, bằng những ngôn từ mạnh mẽ nhất có thể, việc truy tố bà ấy khi bà ấy thực hành quyền tự do biểu đạt vốn đã được thể hiện trang trọng tại Điều 19 Tuyên ngôn Nhân quyền 1948 của Liên Hợp Quốc.”

Là một tổ chức “giám sát các sự vi phạm quyền tự do biểu đạt và tự do xuất bản khắp thế giới“, IPA nhấn mạnh rằng họ “biểu dương Phạm Đoan Trang về sự dũng cảm của bà ấy đối với sự khủng bố vốn chỉ có thể nhằm mục đích khiến những người khác khiếp sợ mà câm nín.”

*Ảnh: Phạm Đoan Trang với Bản Báo cáo Đồng tâm song ngữ lên án tội ác của nhà cầm quyền đối với người dân Đồng tâm*

Ông José Borghino cũng nói về sự bảo vệ, hỗ trợ của tổ chức đối với những nhân vật như Phạm Đoan Trang. Theo đó, vấn đề này là khác nhau tùy theo khu vực.

“Phạm Đoan Trang và những người như bà ấy đã từ bỏ cơ hội ra nước ngoài để hoạt động an toàn hơn trong cuộc đấu tranh vì tương lai đất nước. Đó chính là một trong những điều mà Phạm Đoan Trang truyền cảm hứng.” Tổng thư ký IPA nói.

Với bản án 9 năm cho Phạm Đoan Trang, ông José Borghino cũng lên án phiên tòa hôm 14/12: “Từ tất cả những thông tin mà chúng ta tiếp cận được, tôi cho rằng cộng đồng quốc tế có thể tham gia cùng chúng tôi để lên án lập trường của chính phủ Việt Nam.”

“Các tội danh và quy trình tố tụng khiến chúng ta chỉ có thể thấy rằng đây là một phiên tòa trình diễn nhằm răn đe không hơn không kém. Nếu chúng ta không phản đối phiên tòa này thì hãy hạ tay xuống đi và đừng đấu tranh cho tự do ngôn luận nữa.”

Đồng thời, IPA cũng nhắc lại vai trò của Phạm Đoan Trang trong việc mở đường cho việc xuất bản độc lập tại Việt Nam:

“Ngay trước khi bị bắt, Phạm Đoan Trang đã gửi cho chúng tôi một video giải thích về xuất bản độc lập tại Việt Nam. Nỗ lực mà những người làm xuất bản độc lập tại Việt Nam phải thực hiện là vô cùng to lớn. Nguy cơ từ những bản án kiểu này là nó có thể làm nhụt chí mọi người hơn nữa.”

“Chỉ những người dũng cảm nhất trong số chúng ta mới đánh đổi 9 năm trong tù để xuất bản sách. Chúng tôi kính phục Phạm Đoan Trang và hứa sẽ tiếp tục cổ vũ bà ấy.” ông José Borghino nhấn mạnh.