Ngày 2/2, trên trang RFA Tiếng Việt có bài viết ‘“Lò” ông Trọng có “đốt được hết cán bộ tham nhũng?” đưa quan điểm của một số nhà quan sát chính trị về công cuộc chống tham nhũng đang diễn ra ở Việt Nam
Bài viết cho biết, nhiều chuyên gia từng bình luận với RFA rằng “lò” chống tham nhũng của ông Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong năm qua “nóng rực”, khi hàng loạt các vụ đại án bị phanh phui, khiến hàng chục lãnh đạo cấp cao bị khởi tố, bị án tù. Trong đó có thể kể đến những vụ khiến dư luận quan tâm như: Vụ kit xét nghiệm Việt Á, vụ chuyến bay giải cứu, vụ Nguyễn Thị Thanh Nhàn (AIC), Vụ nâng khống thiết bị xảy ra tại Bệnh viện Bạch Mai, hay vụ bảo kê buôn lậu 200 triệu lít xăng…
RFA cho biết, một số nhà quan sát tình hình chính trị, xã hội Việt Nam đánh giá rằng, chiến dịch chống tham nhũng của Đảng, đứng đầu là ông Nguyễn Phú Trọng, trong năm qua dù có mạnh hơn, kiên quyết hơn với số lượng quan chức bị cho “vào lò” nhiều hơn nhưng suy cho cùng cũng chỉ giải quyết được phần ngọn của vấn đề.
Tiến sỹ Luật, cựu tù nhân chính trị Cù Huy Hà Vũ, từ tiểu bang California (Hoa Kỳ), bình luận với RFA rằng:
“Phải nói rằng công cuộc đốt lò này rất đáng khen ngợi và hi vọng ông Trọng sẽ làm cho các đảng viên Cộng sản, đặc biệt là những người giữ các chức vụ rất cao trong bộ máy Đảng và Nhà nước phải thận trọng và từ đó đi đến việc giảm tham nhũng.”
Tuy vậy, ông Vũ cho rằng, chỉ hy vọng “giảm” chứ không phải là “loại bỏ” được tham nhũng. Bởi lẽ, theo ông Vũ, ở một hệ thống chính trị mà không có sự kiểm soát quyền lực qua lại thì tham nhũng là điều tất yếu, và đương nhiên là những người đứng đầu các vụ án tham nhũng phải là những người có quyền lực nhất. Ông nói tiếp:
“Trọng cũng chống với một niềm tin và hi vọng là chống tham nhũng có thể cứu được Đảng, hay nói đúng hơn là cứu được sự độc tôn cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhưng tóm lại, tôi cho rằng chống tham nhũng bằng “lò”, tức là bằng các biện pháp mạnh, kể cả là hình sự thì cũng không giải quyết được vấn đề, bởi vì trong một thể chế độc tài thì tham nhũng nó sẽ ngày càng mạnh.”
Tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ cho rằng, vụ việc hai ông cựu phó Thủ tướng Phạm Bình Minh, Vũ Đức Đam mất chức do liên quan đến vụ chuyến bay giải cứu; hay cựu Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc được cho là có thể có dính líu đến đại án Việt Á… đều cần phải được điều tra một cách triệt để và minh bạch.
Vì, vẫn theo ông Vũ, Nếu xác định các vị cựu lãnh đạo nêu trên, có các dấu hiệu của tham nhũng, “tống tiền” đồng bào ở nước ngoài thì phải xử lý hình sự, chứ không thể đơn giản chỉ là Ban chấp hành Trung Ương “đồng ý cho thôi giữ chức vụ trong Đảng” như một hình thức kỷ luật được.
Ông Cù Huy Hà Vũ cũng cho rằng, ngay cả Thủ tướng đương nhiệm Phạm Minh Chính cũng phải chịu trách nhiệm đối với vụ các chuyến bay giải cứu, bởi ông Chính nhậm chức Thủ tướng từ tháng 4/2021. Trong khi đó, Cục hàng không Việt Nam ra thông báo dừng tất cả các chuyến bay Quốc tế nhập cảnh vào Việt Nam do dịch bùng phát từ ngày 1/6/2021. Sau đó, Việt Nam chỉ tổ chức nhỏ giọt các chuyến bay được gọi là “giải cứu” để đưa các công dân Việt Nam mắc kẹt ở nước ngoài về nước.
Qua đó, tiến sỹ Cù Huy Hà Vũ cho rằng, ông Chính phải có trách nhiệm liên đới trong vụ án này:
“Tôi cho rằng trong thời gian tới ông Phạm Minh Chính cũng phải chịu trách nhiệm, còn nếu ông Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thấy cần phải giữ lại ông Chính mà không có một lý do biện hộ thuyết phục người dân thì cuộc đấu tranh chống tham nhũng này nó lại hiện lên như một cuộc đấu đá nội bộ.”
Một luật sư khác giấu tên nhận định với RFA rằng, việc một loạt cán bộ là Đảng viên tham nhũng thì cơ quan giới thiệu là Ban chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị mà người đứng đầu Đảng là ông Nguyễn Phú Trọng, không thể tránh trách nhiệm:
“Ông Trọng đã làm Tổng bí thư từ năm 2011 thì ông ấy phải có trách nhiệm khi để các đảng viên của mình tham nhũng trong suốt hơn chục năm qua.”
Hoàng Anh – thoibao.de (Tổng hợp)