Việt Nam bất lực trước sự hung hăng của Trung Quốc

Link Video: https://youtu.be/UL7wsz5suFY

Ngày 12/6, RFA Tiếng Việt có bài bình luận của tác giả Nguyễn Hồng với tựa đề “Với “bốn không”, Việt Nam bất lực trước sự hung hăng của Trung Quốc?”

Theo đó, qua sự thụ động của Việt Nam tại Đối thoại Shangri-la 20 và sự bất lực trong đối phó với chính sách “tằm ăn dâu” của Trung Quốc, chưa thấy có triển vọng bứt phá nào trong sự kết nối mới hơn giữa Việt Nam với các định chế khu vực.

Tác giả nhận xét, kỳ này, tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 20, Việt Nam đã dự đoán trước được sự đụng độ căng thẳng giữa các cường quốc, đặc biệt là giữa hai Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc và Hoa Kỳ. Tâm điểm của xung đột vẫn là xuất phát từ hai quan niệm đối nghịch nhau về trật tự thế giới hiện hành. Các đồng minh và đối tác của Mỹ đã hình thành ngay một “Bộ Tứ thứ hai” tại kỳ họp này, mà mục tiêu không gì khác là để đối phó với mọi mưu đồ của Trung Quốc.

Tác giả mỉa mai, phải chăng Đại tướng Phan Văn Giang muốn “tránh voi chẳng xấu mặt nào”, nên đã không đi dự Đối thoại Shangri-La lần thứ 20. Người đi thay, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Hoàng Xuân Chiến, chỉ ngồi lắng nghe, dường như không phát biểu gì?

Tuy nhiên, tác giả cho rằng, nếu ông ngồi im thế thì thật là phí. Các đội tàu và các lực lượng hải quân Trung Quốc đang cày xới trong vùng EEZ của Việt Nam. Ít nhất, ông Thứ trưởng vẫn phải đưa vấn đề này ra tại Diễn đan an ninh chứ?

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Phạm Thu Hằng, ngày 25/5, từng kêu gọi Trung Quốc rút khỏi vùng EEZ của Việt Nam. Trung Quốc không những không đáp ứng, mà còn tuyên bố trước thế giới, làm gì có chuyện tàu Trung Quốc xâm phạm EEZ của nước khác.

Tác giả nhắc lại, tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 19 vào năm ngoái, Đại tướng Phan Văn Giang đã gặp Bộ trưởng Austin của Mỹ, hai bộ trưởng đã “đánh giá kết quả hợp tác Việt Nam và Hoa Kỳ thời gian qua đã đạt được kết quả tích cực trên một số lĩnh vực như khắc phục hậu quả chiến tranh, đối thoại tham vấn, trao đổi đoàn, an ninh biển, đào tạo, tìm kiếm cứu nạn và hỗ trợ nhân đạo, gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc”.

Còn năm nay, Đô đốc Linda L. Fagan, nữ Tư lệnh đầu tiên của Lực lượng Tuần duyên Hoa Kỳ, đã có chuyến thăm đến Việt Nam. Nữ đô đốc 4 sao này khẳng định, Hoa Kỳ trân trọng sự tham gia và vai trò của lực lượng chấp pháp biển Việt Nam trong các sự kiện hợp tác đa phương.

Tác giả tiếp tục nhận xét, sự hiện diện của Việt Nam tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 20 vừa qua, ở mức tối thiểu. Đoàn Việt Nam dự Đối thoại chỉ có năm người, số lượng thấp nhất từ trước đến nay. Và năm nay, lần đầu tiên cả đoàn quốc phòng Việt Nam mặc áo dân sự.

Và tác giả đặt câu hỏi, có phải đoàn Việt Nam muốn đẩy chính sách “Bốn không” lên mức cao hơn, tức là có hàm ý, chỉ muốn quan sát Đối thoại Shangri-La lần thứ 20 , từ khía cạnh “an ninh phi truyền thống”, thậm chí chỉ thuần túy về mặt dân sự?

Theo tác giả, trong khi đoàn Việt Nam không phát biểu gì, thì Tướng Austin của Mỹ lại nhắc đến Việt Nam ba lần, trong phát biểu chính thức.

Tướng Austin đánh giá, Indonesia và Việt Nam đã có những bước đi táo bạo trong việc giải quyết tranh chấp biên giới trên vùng biển hai nước. Và đấy là kết quả sau 12 năm đàm phán khó khăn. Bộ trưởng Austin cũng trả lời câu hỏi liên quan đến sự khác biệt về chế độ chính trị giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Nhìn từ tình huống này, những nỗ lực của Việt Nam để có được sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ đã đạt được thành quả bước đầu.

Tác giả dẫn lời một chuyên gia có mặt tại Đối thoại, để thuyết phục người khác, trong bối cảnh ấy, tốt hơn hết là đoàn Việt Nam nên phát biểu ý kiến tại một sự kiện lớn như thế này. Bởi vì, Việt Nam muốn Mỹ đẩy tàu khảo sát Trung Quốc ra khỏi vùng biển phía Nam Việt Nam, nếu có thể. Vậy thì, trong tương lai, sự hợp tác giữa Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ là một kiểu hợp tác để đạt được mục tiêu như vậy.

Tác giả kết luận, qua sự thụ động của Việt Nam tại Đối thoại Shangri-la 20 và sự bất lực trong đối phó với chính sách “tằm ăn dâu” của Trung Quốc, chưa thấy có triển vọng bứt phá nào trong sự kết nối mới giữa Việt Nam với các định chế khu vực, dù cho đến nay đã có đến “hai Bộ tứ” trong không gian “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở”.