Ukraina : Cuộc chiến trên không với Nga bắt đầu ngang sức
Ngày 13/3, RFI Tiếng Việt cho hay, “Ukraine: Cuộc chiến trên không với Nga bắt đầu ngang sức”.
RFI dẫn một tờ báo Pháp, ngày 12/3, nhận định “Tại Ukraina, cuộc chiến trên không bắt đầu ngang ngửa”. Tuy chỉ bằng 1/10 so với Nga, nhưng lực lượng không quân Ukraine đã giáng được vào Moscow những đòn nặng nề, dù chưa có được chiến đấu cơ F-16. Phi cơ Nga bị bắn rơi như sung trong những tuần lễ gần đây.
RFI cho biết, trong khi bộ binh đang gặp khó khăn ở Donbass, hải quân Ukraine hầu như không có gì, nhưng đã gây ngạc nhiên khi tiêu diệt được 20 % hạm đội Nga ở Hắc Hải. Còn không quân Ukraine, vốn ít được chuẩn bị và lực lượng vô cùng chênh lệch vào đầu cuộc xâm lăng, nay lại làm cho không quân Nga thiệt hại nặng, ngay cả trước khi các chiến đấu cơ F-16 của Mỹ được chuyển đến.
Theo RFI, từ đầu năm nay, 2 phi cơ giám sát A-50, tai mắt của không quân Nga, và một phi cơ chỉ huy Il-22, đã bị phòng không Ukraine bắn hạ. Các hệ thống này được âm thầm đưa đến gần tiền tuyến, gây bất ngờ cho Nga. Tiếp đến, khoảng mười mấy phi cơ tiêm kích Su-34 và ít nhất một chiếc Su-35 cũng bị diệt gọn.
RFI dẫn thống kê từ một trang web chuyên ngành, chỉ tính những máy bay thiệt hại được chứng minh bằng video, thì tổng cộng từ đầu cuộc chiến đến nay, không quân Nga đã mất đến 105 phi cơ.
Phía Ukraine bị mất khoảng 75 chiếc. Bộ Quốc phòng Nga khẳng định, đã diệt 575 máy bay Ukraine, trong khi Kiev chỉ có 98 chiến đấu cơ, và năm 2023 nhận được 27 chiếc MiG-31 của Ba Lan và Slovakia. Phi cơ Nga bị bắn rơi như sung trong những tuần lễ gần đây, còn 3/4 thiệt hại của Ukraine là phi cơ bị oanh tạc lúc đang đậu trên mặt đất, trong những tháng đầu cuộc chiến.
Vẫn theo RFI, Kiev nhất thiết phải phá vỡ sự thống trị trên không của Moscow, để ngăn chặn bước tiến của quân Nga ở Donbass, hy vọng giành lại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Phi cơ Nga tấn công vào sâu, đe dọa các phi trường và nhà máy vũ khí của Ukraine, mở đường tiến cho bộ binh bằng cách thả hàng loạt bom lượn xuống các công sự của Ukraine, dọc theo toàn bộ chiều dài mặt trận.
RFI dẫn nhận định của một phi công Ukraine khoảng 40 tuổi, nói với trang báo của Pháp rằng, khuyết điểm lớn của đối thủ là cách chỉ huy tập trung như thời Xô Viết. Anh cho rằng, phi công Nga được huấn luyện ít hơn NATO, có lẽ trẻ và ít kinh nghiệm hơn, so với số tham gia từ đầu cuộc chiến.
RFI cũng cho biết, Kiev ước tính, phân nửa số phi công Nga lái máy bay chiến đấu đã tử nạn, và phân nửa trong số sống sót, vì nhảy dù ra khỏi phi cơ nên đã bị thương, không thể tiếp tục tham chiến. Đại tá Yuri Ihnat, phát ngôn viên không quân Ukraine, tin rằng, nếu cứ mất phi cơ theo nhịp độ này, trước sau gì Nga cũng phải ngưng chiến đấu. Chỉ huy trưởng Mykola Olechchuk nói : “Chúng tôi sẽ ngoạm gấu Nga từng mảnh một”.
Vị phi công Ukraine nói trên, nhớ lại những trận oanh tạc vào các hàng dài bất tận xe tăng Nga trong thời kỳ đầu. Đó là những mục tiêu rất dễ tấn công, vì quân Nga không hề chuẩn bị cho việc bị không kích, nhưng rất tiếc là Ukraina không có nhiều đạn. Kể từ tháng 4/2022, không quân đôi bên đều thận trọng tránh xa tiền tuyến, nhiệm vụ chỉ là bắn hỏa tiễn và thả những vật liệu đánh lừa hỏa đối phương. Nhưng từ tháng 10/2023, không quân Nga đã thả đến 250 quả bom lượn chỉ trong 48 giờ.
RFI cho biết thêm, từ khi các radar và một số chiếc A-50 bị hủy diệt, phi cơ Nga khó nhận ra mục tiêu hơn, trong khi Ukraine được tình báo phương Tây hỗ trợ. Không quân Ukraine nay tập trung vào việc huấn luyện phi công, nhân viên mặt đất và cơ sở hạ tầng cho F-16.
Theo phát ngôn viên Yuri Ihnat, vấn đề chỉ còn tính bằng tháng, và nhiệm vụ của F-16 không phải để hạ xe tăng mà để tấn công chính xác vào hậu cần địch: căn cứ, kho xăng, kho đạn… Thụy Điển có thể chi viện vài chục chiếc JAS-39 Gripen, chiến đấu cơ đa năng thế hệ thứ tư như F-16, phù hợp hơn Mirage 2000 của Pháp.
Thu Phương – thoibao.de
