Ngày 23/3, VOA Tiếng Việt cho hay “Giới quan sát: Việc ông Thưởng thôi chức Chủ tịch là “cú sốc” gây mất niềm tin”.
VOA dẫn nhận định của Giáo sư Jonathan London, thuộc Đại học Leiden University, Hà Lan, đồng thời là nhà quan sát chính trị Việt Nam, cho rằng:
“Một lần nữa, chính trường Việt Nam bị sốc vì sự sụp đổ của một lãnh đạo lớn trong bộ máy của Đảng và Nhà nước Việt Nam.”
“Ông Võ Văn Thưởng từ lâu được xem là một người sạch sẽ, nhưng rồi, sau cùng cũng bị dính vào những hành vi không phù hợp với một lãnh đạo quan trọng trong bộ máy chính trị của Việt Nam.”
Học giả Nguyễn Khắc Giang thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore, một người quan sát tình hình chính trị Việt Nam, thì chia sẻ quan điểm của ông với VOA rằng, mặc dù cương vị Chủ tịch nước chủ yếu mang tính nghi lễ, nhưng sự ra đi của ông Thưởng “là một cú sốc nặng nề”.
“Đáng chú ý, việc hai Chủ tịch nước từ chức trong vòng chưa đầy hai năm làm dấy lên mối lo ngại về sự ổn định chính trị ở một quốc gia thường được khen ngợi về sự ổn định.”
Sự ra đi của ông Thưởng có thể sẽ làm xói mòn niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài, cũng có thể làm trầm trọng thêm vấn đề trong bộ máy quan liêu vốn đã lan tràn ở Việt Nam, kể từ khi bắt đầu chiến dịch chống tham nhũng, theo ông Giang.
VOA dẫn ý kiến của Luật sư Đặng Đình Mạnh đang ở Mỹ, cho rằng:
“Dân hầu như không được thông tin gì một cách chính xác, đầy đủ và kịp thời. Từ ngày 14/3 đã lộ các tin tức Võ Văn Thưởng từ chức Chủ tịch nước. Điều này râm ran trong dân, cho đến ngày 20/3 thì truyền thông chính thức trong nước mới xác nhận việc này.”
“Ngay khi truyền thông trong nước đưa tin, thì thông tin đó vẫn chưa đầy đủ … chỉ nói là “vi phạm những điều đảng viên không được làm”, rồi “trách nhiệm người đứng đầu”, “ảnh hưởng đến uy tín của Đảng” … Nhưng thực chất, dân không biết ông ấy đã làm gì sai?”
Luật sư Mạnh đặt vấn đề rằng, việc miễn nhiệm ghế chủ tịch nước và buộc ông Thưởng ra khỏi Bộ Chính trị, là hình thức kỷ luật hay là cách để thay thế cho việc kỷ luật? Ngoài ra, ông Mạnh cũng cho rằng, quyền can dự của người dân vào những việc hệ trọng của đất nước đã bị đánh mất. “Người dân là người được biết sau cùng”.
Về chuyến công du của Hoàng gia Hà Lan đến Việt Nam bị hoãn vì “tình hình trong nước”, cũng là do Hà Lan thông báo hôm 14/3, trong khi chính quyền Việt Nam không thông tin cho người dân trong nước.
Giáo sư London bình luận, “Đó là điều đáng tiếc”, vì “chuyến thăm được kỳ vọng có ý nghĩa tiêu biểu cho mối quan hệ của hai quốc gia”.
VOA dẫn lời Luật sư Lê Quốc Quân ở Mỹ, nhận thấy rằng, vai trò của Quốc hội – cơ quan đại diện của người dân – đã bị Đảng tiếm quyền.
“Cũng cái Quốc hội đó, một năm trước, 99% giơ tay đồng ý phê duyệt một quyết định cho ông lên làm Chủ tịch nước, lần này, cũng Quốc hội đó, với 87% miễn nhiệm con người đó, với “những vi phạm”. Tôi cho rằng, trong chuyện này, Đảng đã giật dây, chỉ đạo và làm điều đó rất rất thô. Quốc hội là đại diện của dân mà mới năm trước, năm sau quay quắt lại một cách thô thiển!”
VOA cũng dẫn quan điểm của chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành, từ Sài Gòn, chỉ ra rằng:
“Việc cần phải làm không chỉ là phải thay đổi người, mà phải thay đổi cách quản lý nhà nước cho phù hợp… thể chế của Việt Nam sẽ phải như thế nào, vì việc này phát sinh từ trong cơ chế ra thì phải chữa bệnh…”
VOA cho biết, Tạp chí TIME của Mỹ hôm 22/3 viết rằng, sự bất ổn trong giới lãnh đạo hàng đầu của Việt Nam “đang đặt ra những nghi vấn về sự ổn định chính trị của Việt Nam, khi nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng của nước này đóng vai trò ngày càng quan trọng trong chuỗi cung ứng thế giới”.
Trang này dẫn lời các nhà phân tích cho rằng, việc thay đổi lãnh đạo từ hệ quả của chiến dịch chống tham nhũng, cũng đồng thời xuất phát từ sự cạnh tranh quyền lực trong nội bộ Đảng.
Giới quan sát: Việc ông Thưởng thôi chức chủ tịch là ‘cú sốc’ gây mất niềm tin
Minh Vũ – thoibao.de
