Ngày 25/3, RFA Tiếng Việt bình luận “Cuộc đua chức Tổng Bí thư ra sao khi ông Võ Văn Thưởng rời ghế Chủ tịch nước?”
RFA nhận xét, nhậm chức Chủ tịch nước ở tuổi 52, với lý lịch làm việc bên ngạch Đảng ấn tượng, ông Võ Văn Thưởng từng được kỳ vọng sẽ là ứng cử viên nặng ký thay thế ông Nguyễn Phú Trọng ở chức vụ Tổng Bí thư.
Thế nhưng, chỉ sau 1 năm 19 ngày, đường quan lộ những tưởng thênh thang của ông Thưởng bỗng tiêu tan, khi ông nhận quyết định cho thôi mọi chức vụ trong Đảng lẫn nhà nước, ngay thời điểm mà Tiểu ban Nhân sự của Đại hội 14 đang chuẩn bị nhân sự cho Đại hội sắp diễn ra.
RFA cho hay, theo thông lệ, trước khi Đại hội Đảng diễn ra thì khâu bố trí nhân sự cho các chức danh cao cấp nhất, gồm các uỷ viên Bộ Chính trị, các thành viên Tứ trụ – trong đó, ghế Tổng Bí thư là quan trọng nhất, cần phải được chuẩn bị kỹ càng.
Điều này không có nghĩa mọi sự sắp đặt từ trước sẽ trở thành hiện thực, vì trong lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, việc bầu chọn chức danh Tổng Bí thư luôn tiềm ẩn những bất định, mà theo ngôn ngữ dân gian, phải đến phút chót mới biết chiến thắng thuộc về ai.
RFA cho rằng, nếu không ngã ngựa thì Võ Văn Thưởng đương nhiên sẽ là một ứng viên cho chức danh Tổng Bí thư, bởi ông ta hội tụ đầy đủ mọi tiêu chuẩn do Đảng đề ra.
Câu hỏi đặt ra ở đây là, ai được lợi từ cú ngã của ông Võ Văn Thưởng?
RFA dẫn đánh giá của Giáo sư Johnathan London, chuyên gia nghiên cứu chính trị Việt Nam, thì:
“Việc này tạo ra một cuộc cạnh tranh gay cấn giữa đương kim Thủ tướng Phạm Minh Chính – người thuộc bên Chính phủ và có chuyên môn về phát triển kinh tế, với người đứng đầu lực lượng Công an, Tô Lâm.”
Và giữa 2 người này, mọi sự chú ý đổ dồn về ông Tô Lâm, người được cho là có động cơ lẫn năng lực để loại bỏ ông Võ Văn Thưởng.
RFA tiếp tục dẫn quan điểm của Tiến sĩ Lê Minh Nguyên – cựu Chủ tịch đảng Tân Đại Việt, cho biết:
“Ông Tô Lâm đã đến tuổi về hưu, nhưng hiện giờ đang có rất nhiều kẻ thù, nên nếu bước ra khỏi chức Bộ trưởng Bộ Công an thì sẽ rất nguy hiểm. Ngoài chức Tổng Bí thư ra thì không còn chức danh nào có thể bảo vệ ông ta.”
RFA cho biết, Bộ Công an do ông Tô Lâm đứng đầu, trong những năm qua đã điều tra hàng loạt vụ án dính dáng đến các quan chức cấp cao ở cả cấp địa phương và Trung ương.
Dân chúng đã quen thuộc với những thông báo từ Tướng Tô Ân Xô, người phát ngôn của Bộ Công an, mỗi khi có án tham nhũng mới.
Theo RFA, ngoài Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Công an Tô Lâm, còn có Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, cùng với Thường trực Ban bí thư Trương Thị Mai, cũng được coi là những ứng viên tiềm năng cho chức danh Tổng Bí thư ở Đại hội 14.
Riêng bà Mai, yếu tố giới tính có thể sẽ là lực cản để bà trở thành lãnh đạo tối cao của Đảng, bởi đảng cầm quyền chưa từng có tiền lệ bầu phụ nữ giữ chức vụ cao nhất.
Vẫn theo RFA, ông Huệ trong thời gian gần đây đang trở thành tâm điểm của các tin đồn tiêu cực, liên quan đến đời sống cá nhân.
Vấn đề đối với Tô Lâm, trong trường hợp ông ta thực sự có tham vọng trở thành lãnh đạo tối cao của Đảng Cộng sản, đó là việc chưa từng có tiền lệ một vị Bộ trưởng được bầu thẳng lên làm Tổng Bí thư.
Các đời Tổng Bí thư gần đây đều xuất thân từ các vị trí thuộc “Tứ trụ” hoặc Thường trực Ban bí thư.
RFA dẫn nhận định của giới quan sát cho rằng, rất có thể, ông Tô Lâm sẽ chạy đua vào chức Chủ tịch nước thay thế ông Võ Văn Thưởng, để làm bàn đạp cho chức Tổng Bí thư sau đó.
Rất có thể, trong những tuần tới đây, khi chức danh Chủ tịch nước được công bố, thì cuộc đua vào chức Tổng Bí thư cũng sẽ trở nên rõ ràng hơn, khi các ứng viên lộ diện.
Xuân Hưng – thoibao.de
