Ngày 28/9, VOA Tiếng Việt cho hay “Báo cáo viên đặc biệt Liên Hiệp Quốc quan ngại việc công an “mời” Tiến sĩ Nguyễn Quang A làm việc”.
VOA dẫn nhận định của bà Mary Lawlor – báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về Người bảo vệ nhân quyền, viết trên trang X, hôm 27/9:
“Tôi quan ngại về các tin tức từ Việt Nam, cho thấy, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà bảo vệ nhân quyền kỳ cựu, đã bị công an “mời” lên để thẩm vấn liên quan đến các bài đăng, và cuộc phỏng vấn trên mạng xã hội của ông.”
VOA cho biết, bà Mary Lawlor – Giáo sư thỉnh giảng thuộc Trung tâm Đổi mới Xã hội, trường Kinh doanh, Đại học Trinity Dublin, Ireland, được Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc bổ nhiệm làm Báo cáo viên đặc biệt về tình hình của những Người bảo vệ Nhân quyền, vào ngày 1/5/2020. Bà là một chuyên gia độc lập, tham gia vào các cơ chế giám sát và tìm hiểu thực tế của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc.
Bà nhấn mạnh:
“Tiến sĩ Nguyễn Quang A đã bị thẩm vấn và quấy rối nhiều lần, vì hoạt động bảo vệ nhân quyền của ông – ông phải được phép tự do bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền.”
VOA cũng cho biết, hôm 26/9, Luật sư nhân quyền Đặng Đình Mạnh ở Mỹ, đã đăng trên Facebook cá nhân của ông, ảnh chụp 2 “giấy mời” của Công an thành phố Hà Nội gửi Tiến sĩ Nguyễn Quang A. Giấy mời thứ nhất, yêu cầu ông A phải có mặt vào ngày 25/9 để làm việc, với nội dung “hỏi về việc tham gia hội luận trên mạng xã hội YouTube”. Giấy mời thứ 2, yêu cầu ông phải có mặt hôm 27/9, để “hỏi về việc tham gia hội luận, trả lời phỏng vấn trên mạng xã hội”.
VOA đã liên lạc với cán bộ phụ trách, được nêu tên trong thư mời của Công an Hà Nội, và liên lạc với Bộ Ngoại giao Việt Nam, đề nghị họ nói thêm về thư mời và đưa ra bình luận về phát biểu trên của Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc, nhưng chưa được trả lời.
Theo VOA, Tiến sĩ Nguyễn Quang A – một trí thức phản biện nổi tiếng, và là một trong những lãnh đạo của phong trào xã hội dân sự tại Việt Nam, thường xuyên trả lời phỏng vấn của báo đài nước ngoài. Trong đó, ông có tham gia hội luận trực tuyến về các vấn đề chính trị, xã hội, và thời sự, liên quan đến Việt Nam, trên đài Tiếng nói Hoa Kỳ VOA.
VOA dẫn lời ông Quang A, cho biết, ông đã không đến trụ sở Công an Quận Long Biên, Hà Nội, như thư mời yêu cầu.
“Tôi là người được mời và tôi từ chối lời mời.”
“Tôi yêu cầu họ không đến nhà riêng của tôi để đưa bất cứ giấy tờ gì, và hãy gửi cho tôi qua bưu điện, tôi cũng sẽ trả lời bằng văn bản qua bưu điện.”
VOA nhắc đến việc nhà chức trách Hà Nội đã phóng thích các nhà hoạt động Trần Huỳnh Duy Thức, Hoàng Thị Minh Hồng và Hoàng Ngọc Giao, trước hạn tù, ngay trước khi Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm khởi hành đi Mỹ, để tham dự phiên họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc.
Vẫn theo VOA, hồi tháng 5/2023, ông Nguyễn Quang A cũng bị giới hữu trách Việt Nam chặn xuất cảnh, với lý do “an ninh quốc gia”, khi ông khởi hành đi Thái Lan từ sân bay Nội Bài.
VOA cho biết thêm, Tiến sĩ Nguyễn Quang A là cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS. Viện này đã bị Chính phủ Việt Nam giải thể, vì có những kiến nghị táo bạo, bị xem là đi ngược với đường lối của Đảng. Ông cũng được bình chọn là một trong 10 người có ảnh hưởng đến sự phát triển của Internet Việt Nam, trong 10 năm, từ năm 1997 đến 2007.
VOA nhắc lại, chính quyền Việt Nam luôn bác bỏ các cáo buộc vi phạm nhân quyền, hay thực hiện những hành vi nhằm vào người bảo vệ nhân quyền. Hà Nội thường khẳng định các “chính sách nhất quán” về việc đảm bảo quyền con người, trong đó có quyền tự do phát biểu và tự do ngôn luận.
Thu Phương – thoibao.de