Theo nhận định của nhà phân tích Georg von Wallwitz, Trung Quốc đang ngày càng củng cố mình là cường quốc lãnh đạo trên thế giới. Một công cụ chiến lược cho ý đồ này là cho vay tín dụng ngắn hạn cho những biện pháp xây dựng cơ sở hạ tầng lâu dài. Đây là một chiếc bẫy nợ nham hiểm mà ngày càng có nhiều nước rơi vào.
Năm 1997, khi Anh trả lại Hongkong, ở Trung Quốc, người ta ăn mừng coi đây là việc chấm dứt một „Thế kỷ nhục nhã“ dưới chính quyền thực dân châu Âu. Từ đó tới nay đã hơn 20 năm và người ta có thể nói rằng, Trung Quốc đã rút ra được bài học bổ ích. Bản thân Trung Quốc đã ngày càng củng cố mình là một cường quốc lãnh đạo và ngảy càng giống những ông chủ thực dân khi xưa.
Để thực hiện điều này, trong khuôn khổ „Con đường tơ lụa mới“, Trung Quốc cung cấp kinh phí tới 8.000 tỉ USD cho cơ sở hạ tầng ở những nước mới phát triển. Nhưng số tiền này không phải được cấp theo dạng viện trợ để phát triển hoặc viện trợ không hoàn lại, mà thường theo dạng cho vay ngắn hạn. Và việc cho vay này có hậu quả nghiêm trọng: Để bảo đảm cho việc trả nợ, Trung Quốc có quyền cầm cố đối với tài sản của nước liên quan, đó là nguyên liệu hoặc cơ sở hạ tầng mới hình thành.
Việc kinh doanh béo bở đối với Trung Quốc
Nhưng những dự án cơ sở hạ tầng là những vấn đề lâu dài và không phù hợp với những khoản tín dụng ngắn hạn. Vì vậy chẳng ngạc nhiên gì khi việc cấp kinh phí có sự cố. Ví dụ như Sri Lanca đã xây dựng một hải cảng nước sâu ở ven biển miền nam có vị trí quan trọng về mặt chiến lược với kinh phí khoảng sáu tỉ USD. Điều này chỉ có thể làm được với sự giúp đỡ của các công ty xây dựng Trung Quốc và tiền của Trung Quốc.
Vì khu vực này là khu vực yếu kém về kinh tế, nên hải cảng không được sử dụng hết công suất. Chẳng bao lâu sau thì Sri Lanca không còn khả năng trả nợ. Vì vậy, cuối năm ngoái, quốc đảo này phải cho một tập đoàn nhà nước Trung Quốc thuê hải cảng với toàn bộ khu công nghiệp xung quanh.
Để đổi lại, Sri Lanca được xóa nợ một tỉ USD. Thời hạn cho thuê là 99 năm, giống như Hongkong trước đây. Trong khi đó vẫn còn lại năm tỉ USD tiền nợ. Rõ ràng đây là một thương vụ kinh doanh béo bở đối với Trung Quốc.
Trước tiên là thương nhân, sau đó là binh lính
Kenia cũng giống như Sri Lanca. Cả hải cảng Mombasa, cửa ngõ sang Đông Phi có lẽ chẳng bao lâu nữa cũng được đặt dưới sự kiểm soát của Trung Quốc. Và giờ đây không còn là dự án dân sự nữa. Djibouti, nằm ở vị trí chiến lược ở vùng Sừng châu Phi, cũng đang bị nợ Trung Quốc rất nhiều. Mới đây, chính phủ ở đó đã đồng ý cho Trung Quốc thuê một căn cứ quân sự.
Bên cạnh Djibouti còn có Tadschikistan, Kirgistan, Lào, Malediven và Mông Cổ đang có khoản nợ Trung Quốc vượt quá 1/3 GDP hàng năm. Các nước này cũng đang bị bẫy nợ Trung Quốc đe dọa.
Trước tiên là các thương nhân tới, sau đó là binh lính. Trung Quốc đang bám chắc các điểm quan trọng về chiến lược, để có thể kiểm soát tốt hơn thương mại toàn cầu hóa. Joschka Fischer, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Đức gọi sự phát triển của Trung Quốc là một „mô hình Lê-nin-nít trên cơ sở kỹ thuật số“.
Bởi vì mô hình này ít gây thiện cảm, cường quốc đang thăng tiến trong thế kỷ 21 đã sử dụng tiền cho vay để ràng buộc các quốc gia có vị trí quan trọng về chiến lược với mình. Sự phụ thuộc qua đó rất lớn. Chúng gợi nhớ tới quyền lực của các cường quốc thực dân trong những thế kỷ trước.
Hoàn cảnh để Trung Quốc củng cố quyền lực của mình đang rất thuận tiện, bởi vì châu Âu và Mỹ đang phải lo việc của mình. Tư duy chiến lược ngày nay không phải là thế mạnh của Washington cũng như Brüssel. Tại Bắc Kinh, người ta vui mừng vì những điều kiện này. Như vậy, thế giới đang bước vào kỷ nguyên chủ nghĩa đế quốc mới mang màu sắc Trung Quốc.
Trước mưu đồ xảo quyệt của Trung Quốc, người ta phải tự hỏi, phải chăng Chính phủ Việt Nam đang ráo riết chuẩn bị cho Trung Quốc thuê ba đặc khu có vị trí chiến lược quan trọng với thời hạn 99 năm là để trả một món nợ nào đó?
Lê Anh – Thoibao.de
Nguồn: Đài phát thanh nước Đức
