Cuộc chiến thảm khốc của Vladimir Putin đã được một năm – và ông đang ngày càng bị cô lập và gần như không có bạn bè.
Các chuyên gia đã nói với The Sun Online rằng các đồng minh cũ của ông giờ đây đang tránh xa tên bạo chúa điên rồ như thế nào – bất chấp giấc mơ của Putin về một ngày nào đó sẽ xây dựng một Liên Xô mới.
Putin đã cố gắng thân thiện với nhiều nước láng giềng của mình khi ông cố gắng mở rộng quyền lực của Nga – nhưng kể từ khi ông xâm lược Ukraine, quốc gia của ông đã trở thành một quốc gia bị bỏ rơi.
Nhà lãnh đạo thèm khát quyền lực trước đây đã gọi sự sụp đổ của Liên Xô là “thảm họa địa chính trị lớn nhất của thế kỷ.”
Và ông đã thực hiện sứ mệnh của mình là tạo ra một loại “Liên Xô mới” khi ông tìm cách tăng cường sức mạnh của Nga để đối mặt với phương Tây.
Nhưng sai lầm to lớn của ông ta trong cuộc chiến ở Ukraine đã khiến ảnh hưởng của ông ta giảm đi nhiều – và ngay cả những đồng minh trung thành nhất của ông ta cũng phải suy nghĩ kỹ trước khi đứng ra giúp đỡ.
Các chuyên gia đã giải thích cho The Sun Online về việc Putin đang mất kiểm soát đối với nhiều quốc gia thuộc Liên Xô cũ trong phạm vi ảnh hưởng của mình – chẳng hạn như Kazakhstan và Azerbaijan.
Moldova cũng đang rút khỏi Nga – với những cảnh báo trong tuần này rằng Putin có thể cố gắng chiếm khu vực ly khai Transnistria, giáp biên giới với Ukraine.
Putin cũng đang phải đối mặt với áp lực nội bộ trong nước – với nhiều báo cáo nói rằng ông thậm chí có thể phải đối mặt với một cuộc đảo chính trừ khi đạt được một số thành công ở Ukraine.
Và đã có tin đồn rằng một số đồng minh của ông – bao gồm cả trưởng nhóm Wagner Yevgeny Prigozhin và “Tướng Armaggedon” Sergey Surovikin – có thể tìm cách lật đổ ông.
Bài phát biểu của Putin vào đầu tuần này được coi là khẳng định quyền lực của ông với tư cách là “vị cứu tinh duy nhất” của Nga – có khả năng cố gắng dập tắt bất kỳ âm mưu đảo chính nào.
Putin được cho là đang chịu áp lực – với rất ít thành công thể hiện trong 12 tháng vừa qua ở Ukraine.
Cựu giám đốc MI6, Sir Richard Dearlove trước đây đã nói với The Sun Online về việc Putin có thể đi đến một “kết thúc đột ngột đầy bạo lực” – nhưng lưu ý rằng các cơ chế thay đổi chính trị ở Nga là “mong manh.”
Và cựu chỉ huy Nato Sir James Everard đã nói với chúng tôi rằng Putin đang “gặp rắc rối” khi bị bao vây bởi một nhóm thân cận đang âm mưu chống lại ông ta về những thất bại của ông ta ở Ukraine.
Nhưng thêm vào những vấn đề của ông ta – là các đồng minh quốc tế đáng tin cậy trước đây của ông ta đang trở nên xa cách với ông ta.
Nhiều quốc gia thuộc Liên Xô cũ đã giữ một số mối quan hệ với Nga vì lợi ích thương mại và lý do an ninh – trong khi những quốc gia khác lại chọn liên kết với phương Tây.
Tiến sĩ Albert Bininachvili nói với The Sun Online rằng cuộc chiến của Putin – đã chứng kiến gần 150.000 binh sĩ của ông thiệt mạng – thực sự đã khiến ông trở nên “không có bạn bè.”
Putin tham gia vào một chính sách được gọi là “chủ nghĩa phục hồi” – về cơ bản có nghĩa là giành lại các lãnh thổ đã mất.
Đó chính xác là những gì Putin đang làm ở Ukraine – và đó là những gì ông ấy có thể muốn làm ở các quốc gia thuộc Liên Xô cũ khác xung quanh Nga.
Tiến sĩ Bininachvili giải thích rằng Kazakhstan là quốc gia duy nhất có thể theo dõi khi cuộc chiến ở Ukraine diễn ra.
Kazakhstan là một mối quan hệ sống còn đối với Putin, bởi quốc gia láng giềng được coi là đồng minh thân cận nhất của Nga sau Belarus – vốn thực chất là một quốc gia bù nhìn.
Tiến sĩ Bininachvili, một chuyên gia về Trung Á, nói với The Sun Online: “Tổng thống đã đưa ra lập trường đối lập với Nga và công khai thách thức Moscow.”
“Kazakhstan muốn phù hợp với Liên Hợp Quốc, phù hợp với luật pháp quốc tế, điều được coi là một thách thức trực tiếp đối với Moscow.”
Ông trích dẫn một cuộc họp giữa Azerbaijan và Kazakhstan, nơi cả hai tổng thống đã chọn nói tiếng mẹ đẻ của họ – mặc dù cả hai nhà lãnh đạo đều biết tiếng Nga.
Hành động này đã gửi một tín hiệu mạnh mẽ tới Moscow, khi hai đồng minh thân cận nhất của họ và các quốc gia thuộc Liên Xô cũ đã đặt chân xuống.
Tiến sĩ Bininachvili cũng chỉ ra rằng tất cả các quốc gia hậu Xô Viết khác, bao gồm cả đồng minh của Nga là Belarus, từ chối công nhận việc Nga sáp nhập Crimea, Donetsk, Luhansk cũng như các vùng lãnh thổ ly khai của Gruzia.
Ông nói: “Rõ ràng là cuộc chiến thảm khốc của Putin ở Ukraine và các chính sách phục thù hiếu chiến của ông ta nhằm khôi phục quyền kiểm soát của Moscow đối với không gian của Liên Xô cũ đã khiến ông ta không còn bạn bè, nhưng sẽ mất thời gian trước khi những người bạn của Liên Xô cũ quay lưng lại với ông ta.”
“Họ rất cẩn thận để không mắc sai lầm và thích đợi cho đến khi đạt được một số điểm quyết định ở tiền tuyến trước khi họ đưa ra quân bài của mình.”
Tiến sĩ Bininachvili cảnh báo, nhưng Nga phải có những bước đi cẩn thận – Trung Quốc là một bên liên quan chính đối với dầu mỏ của Kazakhstan và bất kỳ hành động nào chống lại họ của Putin cũng có thể được coi là hành động gây hấn đối với Trung Quốc.
Tiến sĩ Tomas Janeliūnas, giáo sư tại Viện Quan hệ Quốc tế và Khoa học Chính trị tại Đại học Vilnius, nói với The Sun Online rằng mối quan hệ của Putin với các khu vực thuộc Liên Xô cũ rất khác nhau giữa các quốc gia.
Cụ thể, trích dẫn các nước vùng Baltic, ông nói: “Mục tiêu chiến lược của Litva, Latvia và Estonia là tránh xa ảnh hưởng của Nga càng nhiều càng tốt.”
“Cuộc xâm lược Ukraine do Putin khởi xướng chỉ khẳng định những lời kêu gọi liên tục của các nước Baltic là không tin tưởng Nga, bởi vì đây là một quốc gia theo chủ nghĩa phục thù và hiếu chiến phá vỡ các quy tắc quốc tế.”
Tiến sĩ Janeliūnas, đến từ Litva, cho biết đất nước của ông không thể có bất kỳ “sự hợp tác bình thường” nào với nước Nga của Putin, gọi đó là một chế độ độc tài đang tìm cách khôi phục Liên Xô.
Ông nói tiếp: “Cuộc chiến ở Ukraine càng làm suy yếu ảnh hưởng của Nga đối với một số đồng minh cũ của họ.”
Trong khi đó, Moldova đã cáo buộc Nga dàn dựng “công cụ tâm thần” để cố gắng gây bất ổn cho quốc gia của họ.
Tổng thống Moldova Maia Sandu nói: “Một số người muốn đất nước chúng tôi sụp đổ và thành lập một chính phủ bù nhìn phục vụ lợi ích của Điện Kremlin.”
Một quốc gia thuộc Liên Xô cũ đã trở thành con cưng của Putin là Belarus – sau khi Putin ủng hộ chính phủ của Tổng thống Alexander Lukashenko.
Hai đồng minh được cho là đã tiến hành các cuộc tập trận quân sự chung trong những tháng gần đây.
Và có thông tin cho rằng Nga có thể chuẩn bị đồng hoá hoàn toàn Belarus vào năm 2030.
Tuần trước, Lukashenko nói: “Tôi sẵn sàng tiến hành chiến tranh, bên cạnh người Nga, từ lãnh thổ Belarus.”
“Nhưng chỉ khi ai đó – dù chỉ là một người lính – xâm nhập lãnh thổ của chúng tôi từ Ukraine với vũ khí để giết người dân của tôi.”
Lễ kỷ niệm một năm cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine đã gây ra những lo ngại mới về một cuộc tấn công đẫm máu của quân đội Putin.
Và tuần này đã mở đầu bằng những bài phát biểu mang tính đối kháng của Putin và Tổng thống Mỹ Joe Biden – người đã có chuyến thăm lịch sử tới Ukraine.
Putin đã sử dụng bài phát biểu lan man của mình để đổ lỗi cho phương Tây về cuộc chiến của mình, trong khi Biden cố gắng tập hợp sự ủng hộ dành cho Kyiv.
Tương lai của Putin giờ đây được coi là gắn liền với thành công hay thất bại của ông.
Moscow vẫn kiểm soát 1/5 Ukraine nhưng đã chứng kiến những thất bại lớn trên chiến trường và hy vọng về một chiến thắng nhanh chóng tan thành mây khói.
Putin khao khát chiến thắng để tự cứu mình – và coi chiến tranh là một phần của cuộc xung đột rộng lớn hơn với phương Tây.
Anh, Mỹ và các quốc gia phương Tây khác đều đang hỗ trợ vũ khí và vật tư cho Ukraine.
Và cuộc xung đột đã chứng kiến mối quan hệ giữa phương Tây và Nga xuống mức thấp chưa từng thấy kể từ Chiến tranh Lạnh.
Nga dự kiến sẽ được chào đón như những người giải phóng chinh phục khi họ tiến hành cuộc xâm lược gần một năm trước.
Nhưng thay vì cờ và đám đông cổ vũ, họ đã gặp phải tiếng súng và sự kháng cự dũng cảm.
Putin đang phải đối mặt với áp lực chính trị nội bộ khi chỉ còn vài ngày nữa là đến lễ kỷ niệm – và rất ít điều để chứng minh cho việc tiêu tốn rất nhiều máu và của cải.
Người ta tin rằng nếu Putin tiếp tục thất bại trong cuộc chiến, chế độ của ông ta có thể sụp đổ – và điều đó có thể gây ra những hậu quả thảm khốc cho nước Nga.
Vũ Quang – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> Kinh tế bất ngờ suy giảm mạnh vào cuối năm
>>> Ông Vượng mang con cưng VinFast bỏ chợ?
>>> Một năm chiến tranh ở Ukraine
Nhà hoạt động nhân quyền Trung Quốc mất tích tại Việt Nam