Hoa Kỳ đã chỉ trích cái mà họ gọi là việc máy bay chiến đấu của Nga hạ gục một trong những máy bay không người lái của họ.
Quân đội Mỹ đã cảnh báo rằng vụ việc là một trong những hành động “hung hăng” và “nguy hiểm” gần đây của Nga có nguy cơ “leo thang” thành chiến tranh.
Máy bay không người lái bị bắn hạ khi đang bay trên Biển Đen gần Crimea và biên giới Ukraine do Nga chiếm đóng.
Một máy bay phản lực Su-27 của Nga đã va vào cánh quạt của máy bay không người lái MQ-9 Reaper khiến nó rơi xuống biển và mất tích, Bộ Tư lệnh Châu Âu của Mỹ cho biết.
Trước vụ va chạm xảy ra lúc 7h sáng giờ địa phương, hai chiếc Su-27 đã “đổ nhiên liệu và bay trước chiếc MQ-9” một cách “liều lĩnh” và “thiếu chuyên nghiệp.”
Vụ việc đánh dấu lần đầu tiên kể từ đỉnh điểm của Chiến tranh Lạnh, một máy bay Mỹ đã bị Nga bắn hạ.
Hoa Kỳ đã gửi máy bay không người lái qua Biển Đen kể từ khi cuộc chiến Ukraine bắt đầu nhưng hiện đã cảnh báo các chuyến bay có thể là một điểm nóng với Nga.
“Vụ việc này xảy ra sau một loạt các hành động nguy hiểm của phi công Nga khi tương tác với máy bay của Mỹ và Đồng minh trên không phận quốc tế, bao gồm cả trên Biển Đen,” bộ chỉ huy cho biết.
“Những hành động gây hấn này của phi hành đoàn Nga là nguy hiểm và có thể dẫn đến tính toán sai lầm và leo thang ngoài ý muốn.”
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ned Price lên án điều mà ông gọi là “sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế” của Nga.
Tướng Không quân Hoa Kỳ James Hecker, chỉ huy Lực lượng Không quân Hoa Kỳ Châu Âu và Lực lượng Không quân Châu Phi cũng lên án người Nga.
“Máy bay MQ-9 của chúng tôi đang thực hiện các hoạt động thường lệ trong không phận quốc tế thì bị một máy bay Nga chặn và đâm trúng, dẫn đến một vụ tai nạn và chiếc MQ-9 mất tích hoàn toàn,” ông nói.
“Trên thực tế, hành động không an toàn và thiếu chuyên nghiệp này của người Nga đã suýt khiến cả hai máy bay gặp nạn.”
Người phát ngôn Lầu Năm Góc, Chuẩn tướng Patrick Ryder cho biết các máy bay Nga đã theo dõi chiếc máy bay không người lái trước khi va chạm.
“Có vẻ như họ đã bay khoảng 30 đến 40 phút trong khu vực lân cận chiếc MQ-9 này,” ông nói.
Tờ New York Times đưa tin, các quân nhân Mỹ ở Đức đã kinh hãi khi xem truyền hình trực tiếp từ máy bay không người lái khi các máy bay phản lực Nga liên tục bay xung quanh nó, đổ nhiên liệu làm hỏng máy ảnh và cảm biến.
Các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ đã lo lắng trong nhiều tháng rằng một số sự cố ở Biển Đen có thể dẫn đến hiểu lầm và đối đầu.
Mỹ đã vận hành máy bay không người lái Reaper trên Biển Đen từ trước khi bắt đầu chiến tranh để theo dõi các động thái của Nga trên chiến trường Ukraine
Máy bay không người lái có thể bay ở độ cao 50.000 feet trong 10 giờ, khiến chúng trở nên lý tưởng để thu thập thông tin tình báo và thực hiện trinh sát trong thời gian dài.
Người Nga cho biết máy bay không người lái đã cơ động gấp và rơi xuống nước sau khi các máy bay chiến đấu của họ tranh giành để đánh chặn nó gần Crimea
Moscow phủ nhận các máy bay chiến đấu của họ đã tiếp cận máy bay không người lái và khẳng định họ không bắn hạ máy bay không người lái, vì coi đây sẽ là một hành động chiến tranh.
Khu vực xảy ra vụ việc được cho là nơi có hoạt động quân sự dữ dội của NATO gần với tiền tuyến của cuộc chiến Ukraine.
Người phát ngôn Nhà Trắng John Kirby cho biết người Nga trước đây đã chặn các máy bay không người lái nhưng lần này rất đáng chú ý vì nó đã gây ra vụ bắn hạ một máy bay Mỹ.
“Vì vậy, nó là duy nhất về mặt đó,” Kirby nói thêm.
“Bộ Ngoại giao sẽ nói chuyện trực tiếp với phía Nga và bày tỏ mối quan ngại của chúng tôi về vụ chặn không an toàn và thiếu chuyên nghiệp này.”
Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một tuyên bố rằng máy bay không người lái của Mỹ bay “theo hướng biên giới quốc gia của Liên bang Nga” và các máy bay chiến đấu đã được điều động để đánh chặn nó.
Bộ này cho biết: “Do thao tác đột ngột, máy bay không người lái của Mỹ đã bay mất kiểm soát, mất độ cao và va chạm với mặt nước.”
“Các máy bay chiến đấu của Nga đã không sử dụng vũ khí trên không, không tiếp xúc với máy bay không người lái và đã trở về sân bay căn cứ của họ một cách an toàn.”
Hoa Kỳ sử dụng MQ-9 Reaper cho cả hoạt động giám sát và tấn công và đã vận hành máy bay không người lái ở nhiều địa điểm khác nhau, bao gồm cả ở Trung Đông và Châu Phi.
Các quốc gia khác, bao gồm Anh và Pháp, cũng sử dụng máy bay Reaper.
Một số MQ-9 của Hoa Kỳ đã bị mất trong những năm gần đây, bao gồm cả hành động thù địch.
Một chiếc đã bị bắn hạ vào năm 2019 ở Yemen bằng một tên lửa đất đối không do phiến quân Huthi bắn, những kẻ này cũng đã bắn không thành công một chiếc máy bay không người lái khác vài ngày sau đó.
Theo báo cáo phương tiện truyền thông, một chiếc MQ-9 của Mỹ đã bị rơi ở Libya vào năm 2022.
Một chiếc khác bị rơi trong cuộc tập trận ở Romania hồi đầu năm và một chiếc khác bị rơi ở Libya vào năm 2019.
Vũ Quang – Thoibao.de (Tổng hợp)
>>> “Triều đại” Nguyễn Phú Trọng còn bao lâu? Võ Văn Thưởng dựa dến bao giờ?
>>> Bung núi tiền “giải bí” cho Nguyễn Thanh Nghị, Phạm Minh Chính đang “đánh bạc”!
>>> Võ Văn Thưởng cố tránh dớp, nội lực yếu dễ “sụm”
“Triều đại” Nguyễn Phú Trọng còn bao lâu? Võ Văn Thưởng dựa dến bao giờ?