VW, Mercedes và BMW đang chịu áp lực. Trong nhiều năm, họ đã không thành công trong việc theo đuổi các nhà sản xuất ô tô điện từ Trung Quốc. Thế giới xe hơi của tương lai sẽ khác. Đó không gì khác hơn là sự sống còn.
Dẫn đầu với động cơ đốt trong, thất bại với xe ô tô điện: Bất kể kế hoạch hứa hẹn nào mà các nhà sản xuất ô tô Đức từng có trong ngăn kéo, sự cạnh tranh ở Trung Quốc diễn ra nhanh hơn, ô tô rẻ hơn – và thậm chí còn điệu nghệ hơn. Thiết kế và trang thiết bị đáp ứng thị hiếu của nhiều khách hàng. Vị trí dẫn đầu trước đây của các nhà sản xuất ô tô Đức trên thị trường ô tô toàn cầu đã bị phá vỡ. Trong khi thị trường xe ô tô điện Trung Quốc đang bùng nổ, các nhà sản xuất truyền thống VW, Mercedes và BMW chỉ tồn tại nhỏ bé trên thị trường ô tô điện. Những thương hiệu mới nổi hiện nay được gọi là BYD, Nio, Wuling, Xpeng và Zeekr.
Cứ như thể các mảng kiến tạo trong thế giới xe hơi đang dịch chuyển: Trên tất cả, BYD (“Build your Dream“, tạm dịch: Xây dựng ước mơ của bạn) không còn là một cái tên xa lạ, kể cả bên ngoài Trung Quốc. Năm ngoái, đây đã là nhà sản xuất ô tô điện lớn thứ hai sau Tesla. Hồi tháng 2, thương hiệu này đã đẩy Volkswagen khỏi ngôi vương tại Trung Quốc khi so sánh về doanh số bán xe mới. BMW và Mercedes hoàn toàn không còn đại diện trong top 10 nhà cung cấp lớn nhất ở Trung Quốc.
Đó là một cơn ác mộng đối với các nhà sản xuất ô tô Đức. Và sự thức tỉnh thực sự tồi tệ có thể vẫn chưa đến. Bởi nếu BYD mở rộng ra nước ngoài như kế hoạch, công ty có thể trở thành nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới, theo dự báo. Không chỉ số hai thế giới VW mà cả số một là hãng xe Nhật Toyota cũng phải run sợ trước tân binh đến từ Trung Quốc.
BYD thay vì VW: Không thể ngăn cản sự bùng nổ xe ô tô điện
BYD có thể là xe của quần chúng nhân dân tiếp theo hay không? “Vâng, chắc chắn rồi,” chuyên gia ô tô Ferdinand Dudenhöffer từ Viện Tương lai CAR cho biết. “Nhưng cũng có Toyota, Nissan, GM và Ford mới. Đây không phải là một hiện tượng của Đức.” Sai lầm lớn nhất của người Đức là tin rằng họ có thể tiếp tục câu chuyện thành công của động cơ đốt trong với xe ô tô điện. Đánh giá sai lầm này đã khiến các nhà lãnh đạo tập đoàn ở Wolfsburg, Stuttgart và Munich phải trả giá bằng thị trường quan trọng nhất của họ.
Sự bùng nổ xe điện không thể dừng lại. Trong phạm vi xe điện đang gia tăng, động cơ đốt trong sẽ bị đẩy ra khỏi thị trường. Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, doanh số bán ô tô điện toàn cầu sẽ phá vỡ một kỷ lục doanh số khác trong năm nay với ước tính khoảng 14 triệu ô tô điện, tăng 35% so với năm ngoái. Khi đó, thị phần ô tô điện trên thị trường ô tô toàn cầu sẽ chiếm gần 1/5. Và thị trường lớn nhất sẽ là Trung Quốc.
Có rất nhiều rủi ro cho các nhà sản xuất ô tô lớn khi những hãng mới đến từ Trung Quốc bắt đầu xuất khẩu các mẫu xe của họ sang phương Tây trên quy mô lớn. Các nhà cung ứng cho các nhà máy ô tô của Đức đã đưa ra dự báo khủng khiếp rằng 5 đến 7 triệu ô tô điện của Trung Quốc có thể được đăng ký tại EU và Vương quốc Anh vào năm 2027. Tờ “Handelsblatt” dẫn lời một nhà quản lý của một nhà cung cấp lớn của Đức cho biết: “Tôi thậm chí còn tính đến 8 triệu“. Nó cũng sẽ gây ra những hậu quả đối với thị trường lao động: “Tám triệu ô tô điện của Trung Quốc có nghĩa là các nhà sản xuất châu Âu thừa ra khoảng mười nhà máy ở châu Âu.”
Hy vọng bây giờ dựa vào các đối tác ở Trung Quốc
Các chuyên gia trong ngành quan tâm đến những diễn biến này: Tập đoàn kiểm toán và tư vấn PwC kỳ vọng rằng các nhà sản xuất Trung Quốc chắc chắn sẽ nhập khẩu thành công ô tô điện tử vào châu Âu. Chuyên gia ô tô PwC, ông Felix Kuhnert, cảnh báo rằng thời kỳ khó khăn hơn đang đến với Mercedes, BMW và Audi. Stefan Bratzel, người đứng đầu Trung tâm Quản lý Ô tô, khuyên các nhà sản xuất ô tô Đức nên áp dụng tâm lý tấn công tích cực hơn. Bức xúc, anh bình luận: “Họ có sức mạnh nhưng không thể hiện ra đường như những người khác”. Cũng có những lo ngại tại trụ sở chính của tập đoàn: Ralf Brandstätter, thành viên hội đồng quản trị của VW, mô tả sự phát triển như một “cơn tuyết lở” và nói về “sự sụp đổ” của mô hình kinh doanh cũ.
Vậy phải làm gi? Nhận thức sâu sắc hiện nay là: Thoát ra phía trước. Để thoát khỏi cơn ác mộng Đức, các nhà cung ứng ô tô địa phương phải tăng cường sử dụng linh kiện của họ ở Trung Quốc thay vì ở Audi hay Mercedes. Rõ ràng, các nhà sản xuất ô tô không chỉ còn dựa vào chính họ mà đang dựa vào các đối tác thành công của họ ở Trung Quốc. Chẳng hạn, công ty con của Volkswagen là Audi đang đàm phán với đối tác liên doanh Trung Quốc SAIC về việc cùng “tăng tốc” phát triển ô tô điện.
Nhiều tiền hơn cũng nên được sử dụng để bắt kịp. VW đang đầu tư hàng tỷ đô la vào phát triển ở địa phương. Ông chủ của Mercedes, Ola Källenius cũng muốn tăng thêm đầu tư so với 40 tỷ euro đã lên kế hoạch trước đó cho việc tạo bước ngoặt trong xe ô tô điện. Tại Trung Quốc, công ty Stuttgart chỉ bán được 6.900 ô tô điện từ tháng 1 đến tháng 5. Ở Đức cũng vậy, đơn đặt hàng cũng đang bị thu hẹp.
Cuộc chiến giá cả, hủy bỏ tài trợ xe ô tô điện, tồn đọng các đơn đặt hàng
Không có dấu hiệu đầu hàng giữa các nhà sản xuất ô tô Đức, ngay cả khi các nhà phê bình phàn nàn rằng các sáng kiến của Đức đến quá muộn. Người ta nói rằng sự sụp đổ và đối đầu giờ chỉ có thể được làm chậm lại. Có một vài lý do cho việc này. Một là cuộc chiến giá cả do Tesla phát động ở Trung Quốc. Giám đốc điều hành Elon Musk đã thông báo rằng, bất chấp thời kỳ kinh tế khó khăn, ông ấy thậm chí sẽ tăng thêm tiền vào đây. Dudenhöffer cảnh báo: “Ngân sách chiến tranh của Tesla còn khá đầy“.
Các số liệu bán hàng vẫn chưa tới đáy. Số liệu bán hàng hiện tại ở Đức không tốt như thoạt nhìn. Thị trường ô tô điện ở Đức vẫn đang phát triển. Các nhà quan sát cho rằng, muộn nhất là sau khi các đơn đặt hàng tồn đọng từ năm trước được giải tỏa, sự u ám sẽ đe dọa. Ngoài ra còn có một cơn gió ngược từ chính phủ: từ tháng 9, khách hàng thương mại sẽ không còn được trợ cấp khi mua ô tô hoàn toàn chạy điện. Cái gọi là tăng trưởng thị trường do mua cả đoàn xe sẽ tự sụp đổ. “Chúng tôi cho rằng mức tăng trưởng BEV trong các đội xe sẽ giảm từ 63% trong nửa đầu năm xuống chỉ còn 2% trong nửa cuối năm“, nhà phân tích Benjamin Kibies đánh giá với tạp chí “Automobilwoche“.
Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đang đưa ra gói biện pháp kích thích kinh tế và thúc đẩy nhu cầu ô tô điện với các khoản trợ cấp trị giá hàng tỷ USD. Ngay cả khi Bộ trưởng Kinh tế Robert Habeck đã tăng ngân sách cho khoản tiền thưởng môi trường của nhà nước dành cho các cá nhân có thể được nhận khi mua một chiếc ô tô điện, thì các nhà sản xuất ô tô Đức sẽ khó bắt kịp.
“Thế giới xe hơi đang tự sắp xếp lại“
Tuy nhiên, Dudenhöffer không coi cuộc chiến là vô vọng. Trong ngắn hạn và trung hạn sẽ khó khăn cho các nhà sản xuất ô tô Đức, nhưng về lâu dài họ có cơ hội ổn định. Tuy nhiên, uy thế cũ của các nhà sản xuất ô tô truyền thống của Đức sẽ một lần và mãi mãi không còn tồn tại trong thế giới ô tô mới. Dudenhöffer nói: “Khi bạn cởi mở và nhận ra một thế giới mới và ngừng lặp đi lặp lại những nguyên tắc cũ của mình, đó là cách tốt nhất để kết nối lại. Chơi cùng, đó là tất cả để có nó.
“Thế giới xe hơi đang tự sắp xếp lại,” Dudenhöffer nói. BMW đã có địa điểm phát triển lớn nhất với khoảng 3.200 kỹ sư bên ngoài nước Đức ở Trung Quốc, không phải ở Mỹ. “Sức mạnh của các nhà sản xuất ô tô Đức sẽ ở đâu? Thế mạnh của các nhà sản xuất ô tô Đức sẽ nằm ở chỗ những chiếc ô tô cũng có thể kết nối Internet được chế tạo với sự hợp tác rất thông minh.” Các bộ phận phát triển của VW, BMW và Mercedes hiện đang làm việc không ngừng để tạo ra thế hệ thứ hai của các mẫu xe điện. Có hay không có đối tác Trung Quốc: thành công là bắt buộc, và không được phép mắc sai lầm.
Trung Khoa – (Tổng hợp)
