Link Video: https://youtu.be/RbUoh7R0wvA
Ngày 17/11, blog Thiên Hạ Luận trên VOA Tiếng Việt có bài bình luận “Thế chẳng lẽ “dùng tiếng Việt” cũng phải trả tiền tác quyền?”
Tác giả cho biết, tại Hội nghị – Hội thảo do Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch tổ chức để “xin ý kiến về việc sửa Luật Di sản Văn hóa”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Hải – Đại học Khoa học xã hội nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội – cho rằng, cần buộc người khai thác di sản văn hóa trả phí cho cộng đồng sở hữu di sản – điều mà theo ông Hải, đã bị Luật Sở hữu trí tuệ bỏ sót.
Ông Hải nêu ví dụ: Phim Sơn Tinh – Thủy Tinh dựa vào truyền thuyết, phải có nghĩa vụ trả tiền tác quyền cho cơ quan đại diện chủ sở hữu, là Cục Di sản Văn hóa thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; các đài truyền hình phát sóng những tiết mục hát xoan – một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại – phải trả phí cho cộng đồng sở hữu di sản là người dân Phú Thọ.
Tác giả nhận xét, cho dù Công ước Berne và luật pháp Việt Nam chỉ bảo hộ quyền tác giả trong vài chục năm, nhưng ông Hải cho rằng: Cộng đồng là tác giả của những di sản văn hóa phi vật thể, mà cộng đồng thì tồn tại vĩnh viễn, nên việc bảo hộ quyền công bố và quyền tài sản đối với di sản văn hóa phi vật thể không bị giới hạn về thời gian, thành ra khai thác truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy tinh, hát xoan phải trả phí cho nhà nước tổ chức đại diện cộng đồng!
Tác giả liệt kê bình luận của nhiều người về ý kiến của ông Hải, cụ thể:
Ông Phạm Hoài Nhân hiến kế: “Tôi đề nghị buộc tất cả các bà, các mẹ, các dì, các chị, nộp phí khi hát ru cháu, con, em, vì đã sử dụng di sản văn hóa của dân tộc. Nộp cho ai và nộp bao nhiêu thì đề nghị… Quốc hội xem xét.”
Quan Tang bổ sung: “Nên buộc cả những người có tên trùng với tên người, địa danh, vật dụng,… là di sản văn hóa, nộp tiền… mãi danh luôn.”
Vỹ Đặng thẳng tưng: “Khùng hết rồi, ngáo đá hết rồi. Tất cả cũng do tiền mà băng hoại hết!”
Nguyễn Thị Thanh Chung thì tán thưởng: “Ý tưởng đó rất hay, người thường không nghĩ ra được!..”
Tác giả cũng dẫn bình luận trên Facebook của nhà nghiên cứu Trần Đức Anh Sơn, cho biết, Sơn Tinh – Thủy Tinh là một truyền thuyết dân gian, thuộc loại hình “tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian”, mà cả Công ước Berne lẫn Luật Sở hữu trí tuệ của Việt Nam chừa ra, không có thời hạn bảo hộ. Người sử dụng không phải thông báo cho ai, và không trả bản quyền khi sử dụng.
Ông Sơn thắc mắc, ông Hải “dựa vào đâu để đưa ra cái ý kiến “nhà làm phim Sơn Tinh – Thủy Tinh cần nộp phí tác quyền cho… Cục Di sản Văn hóa”. Và, ai ủy quyền cho Cục Di sản văn hóa đứng ra thu phí một tác phẩm văn hóa nghệ thuật dân gian, thuộc sở hữu cộng đồng từ hàng ngàn năm qua?”
Tác giả dẫn một số bình luận về vấn đề ông Sơn nêu ra, chẳng hạn:
Vĩnh Khánh Nguyễn Phước dự đoán: “Viết và nói về Cuội và Hằng Nga cũng phải nộp tác quyền nha. Muốn leo lên cầu vồng, cầu Ô Thước phải mua vé nha.”
Đặng Tiến còn cho rằng: “Xài tiếng Việt sẽ phải trả phí tác quyền cho đại diện là Viện gì đó!”
Lê Triều Quang giải thích lý do là: “Đang ở cao trào thu, phạt, đòi tiền!”
Van Hung: “Hầu hết các Phó Giáo sư – Tiến sĩ cũng như ông Hải, chỉ có điều là các ông khôn hơn thì ít nói hoặc không nói gì, còn ai ” lỡ nói” đều không giấu được trình độ thật!”
Huu Hello thì mắng: “Cục Di sản có phải con cháu của các cụ Sơn Tinh – Thủy Tinh không mà vòi tiền, nhảm!”
Hoang Phan Van tin rằng: “Đang thiếu tiền nên nhìn đâu cũng thấy phải thu.”
Văn Vũ tán thành: “Tư duy bị tiền đóng đinh rồi!”
Pham Giao ngao ngán: “Giờ, quan chức mở miệng ra là… tiền, nhét chưa đầy thì chưa hài lòng.”
Tác giả bình luận, chưa rõ Bộ Văn hóa có đồng cảm với Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Hải, và Quốc hội có luật hóa đề nghị của ông hay không, nhưng tại sao chỉ những người như ông Hải mới được mời cho ý kiến về lập pháp, lập quy?
Thu Phương
>>> Bắt ông Lưu Bình Nhưỡng làm sụp đổ chút niềm tin ít ỏi còn sót lại với thể chế
>>> Sự cần thiết có thêm những bộ sách giáo khoa mới và đề xuất cách làm để tránh độc quyền
>>> Vụ bắt Lưu Bình Nhưỡng mang màu sắc của thuyết âm mưu
>>> Lãnh đạo Việt Nam cần tăng trưởng GDP bằng mọi giá để có thành tích
Cục trưởng Ngân hàng Nhà nước nhận hối lộ hơn 5 triệu USD từ Ngân hàng SCB
