Năm ngoái, cộng đồng mạng phẫn nộ khi nghệ sĩ hài Xuân Bắc đăng tải một “truyện ngụ ngôn” thời hiện đại, có tên “Cái tát của mẹ”. Ngụ ý của câu truyện này mắng những người chê Táo quân, so sánh họ giống như người con trai không biết gói bánh chưng, nhưng năm nào cũng chê bánh chưng mẹ mình gói, dù vẫn ăn “tụt lưỡi”.
“Ngụ ngôn” của Xuân Bắc đăng tải sau khi cộng đồng mạng chê chương trình Táo Quân Tết 2023. Chương trình này bị chê, bởi chẳng ai ăn nổi một món như nhau suốt 20 năm. Chương trình Táo quân tuổi 20 vào năm 2023, bị đánh giá là chương trình nhạt nhẽo, không có điểm nhấn, tiếng cười nhạt và nhảm vv… Có lẽ, do năm nào cũng xào nấu một món, nên cạn ý tưởng.
Chương trình Táo quân bị chê quá nhiều, cho thấy, chương trình này đã không còn hợp thời. Năm ngoái, Táo quân kỷ niệm 20 năm trong tiếng chê của dư luận. Chương trình bị đánh giá là hài nhảm, và cái nhảm ấy không còn phù hợp với thị hiếu khán giả. Cách đây 20 năm, cũng với cách làm như thế, thì khán giả vỗ tay tán thưởng. Nhưng bây giờ, cũng với cách làm đấy thì lại bị chê.
Một chương trình nghệ thuật bị khen chê là chuyện thường tình. Khi bị chê nhiều, thì chương trình cần cải tiến, để không bị đào thải. Nghĩa là, không bị khán giả quay lưng. Còn việc Đảng có đào thải chương trình này hay không, thì liên quan đến ý muốn, mục tiêu của Đảng.
Bị phê bình chỉ trích là điều không thể thiếu trong một xã hội tiến bộ. Muốn tốt hơn thì phải lắng nghe lời phê bình, phải chấp nhận sự chỉ trích, và xem đó là động lực để phát triển.
Lẽ ra, Xuân Bắc phải nhận ra, sự chê bai ấy là dấu hiệu cho thấy, dàn diễn viên và chương trình Táo quân đã hết thời. Lẽ ra, cần phải nhìn nhận nghiêm túc và đưa ra hướng thay đổi để làm mới chương trình, thu hút sự quan tâm của khán giả, thì Xuân Bắc lại phản ứng rất Cộng sản. Tuy không được lòng khán giả, nhưng vào ngày 28/11/2023, Xuân Bắc vẫn được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Như vậy, Xuân Bắc rất được lòng Đảng. Bởi không nhân dân nào lại đi bầu cho người từng chửi mình là “ăn cháo đá bát”.
Được biết, Táo quân năm nay không có Xuân Bắc và hầu hết các nghệ sĩ đã tham gia vào chương trình Táo quân cũ. Lần này, chương trình không những thay đổi nhiều diễn viên, mà còn có đạo diễn mới. Điều này cho thấy, VTV muốn kéo dài hơi thở cho một chương trình vốn đã già cỗi, chẳng khác nào sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng hiện nay.
VTV vẫn không muốn giải thể chương trình, mà chỉ cải tạo lại, giống như truyền ô xy để kéo dài hơi thở của một chương trình đang hấp hối.
Táo quân là chương trình phê phán những tiêu cực xã hội, với hình thức gây tiếng cười. Khi chưa có mạng xã hội, những chương trình như vậy được xem là “thâm thúy”. Tuy nhiên, từ khi có mạng xã hội, những vấn đề của chế độ được phân tích thấu đáo và sâu sắc hơn rất nhiều. Trong khi đó, chương trình Táo quân là chương trình bị kiểm duyệt, nên những thứ sâu cay nhất thì bị cắt bỏ, hoặc bị cấm. Từ đó, chương trình này càng ngày càng nhạt nhẽo, so với thực tế mà người dân đã phản ánh trên mạng xã hội. Khi người dân đã được ăn những món ăn tinh thần “cao cấp”, họ sẽ khó mà chấp nhận những thứ tẻ nhạt như Táo quân.
Được biết, chương trình Táo quân 2024 không còn tổ chức phiên chầu như nếp cũ, các Táo không phải báo cáo. Thay vào đó, Ngọc Hoàng sẽ có một chuyến vi hành xuống trần gian, để nắm bắt tình hình hạ giới trong năm qua. Họ đã xào nấu lại chương trình theo một cách khác. Điều đáng nói là, VTV không cho phóng viên ghi hình khi chương trình đang quay. Có lẽ, nhà đài tránh những bình luận trái chiều, có thể, họ sợ tiếp tục bị chê.
Nói chung, chương trình nghệ thuật có kiểm duyệt thì khó có thể hay, vì chỉ được nói những gì Đảng cho phép nói. Còn những vấn đề ẩn giấu xâu xa bên trong, đặc biệt là những vấn đề động chạm tới phe lò, ắt là không được phép. Nên, chương trình táo quân mới, khó đạt được như sự kỳ vọng khán giả.
Trà My – Thoibao.de
8.2.2024
