Link Video: https://youtu.be/8wD0DszXwZE
Ngày 1/8, BBC Tiếng Việt có bài “Nhân chuyện chùa Ba Vàng bàn về tiền công đức đóng vào đền chùa ở Việt Nam” của tác giả Song May.
Theo đó, Bộ Tài chính Việt Nam yêu cầu tỉnh Quảng Ninh báo cáo số thu tiền công đức năm 2022 và 4 tháng đầu năm 2023.
Kết quả, Bộ Tài chính nhận được báo cáo của 221/450 di tích lịch sử – văn hóa thuộc diện cần kiểm tra, chỉ chiếm 47%. Trong số các đền chùa chưa có báo cáo về tiền công đức, có chùa Ba Vàng, một di tích cấp tỉnh, được đánh giá có số thu công đức tốt.
Từ báo cáo này, đã nảy sinh những tranh cãi về tiền công đức giữa thế quyền Hà Nội và thần quyền Quảng Ninh thể hiện qua câu chuyện chùa Ba Vàng ở Uông Bí.
Tác giả cho biết, trả lời báo chí Việt Nam, sư trụ trì Thích Trúc Thái Minh khẳng định, thông tin chùa Ba Vàng không báo cáo thu chi tiền công đức là không đúng sự thật, “không đoàn nào đến kiểm tra, không có yêu cầu nhà chùa nộp báo cáo thu chi tiền công đức, thì cơ sở đâu mà cho rằng, chùa Ba Vàng không báo cáo thu chi tiền công đức?”
Sau khi nhận được văn bản thứ hai của thành phố Uông Bí yêu cầu báo cáo tiền công đức, ngày 28/7 sư Thái Minh mới gửi báo cáo thu – chi tiền công đức cho chính quyền. Thời gian báo cáo chỉ hơn một tháng (từ 19/3 đến 30/4), chứ không phải cả năm 2022 và 4 tháng đầu năm 2023 như yêu cầu. Trong báo cáo, cân đối thu – chi của chùa không thiếu đồng nào, đều là 4,1 tỷ, chứ không “bội chi” như ngân sách Trung ương.
Tác giả tính ra, trung bình một ngày, chùa Ba Vàng nhận được 100 triệu đồng tiền công đức.
Ngoài ra, sư Thái Minh viện dẫn công văn của Bộ Tài chính, công văn của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, để khẳng định: Ông chỉ báo cáo số thu tiền công đức tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội, còn tiền công đức tài trợ cho tôn giáo và cho nhà tu hành, thì đó là “vấn đề nội bộ của Giáo hội Phật giáo Việt Nam“, nên không kê khai.
Tác giả nhận xét, phải nói là về khoản này, sư nói đúng. Trước đó, Ban quản lý di tích chùa Yên Tử cũng biện minh là số thu tiền công đức thấp, vì họ không thể ghi nhận số tiền công đức dâng cúng trên bàn thờ Phật và dâng cúng cho nhà tu hành, theo Tuổi Trẻ ngày 23/7.
Tác giả nêu quan điểm, đây là tranh cãi khái niệm, tiền công đức là gì. Nếu Bộ Tài chính không giải thích rõ ràng khái niệm “tiền công đức cho di tích” bao gồm những gì, thì tiền vào đền chùa ở 63 tỉnh thành chắc chắn còn đầy câu hỏi.
Mặt khác, theo tác giả, nhìn vào báo cáo số chi công khai của chùa Ba Vàng, hai khoản chi lớn nhất là dành cho Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Ủy ban Nhân dân thành phố Uông Bí.
Trong đó, chùa Ba Vàng đóng góp cho Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam 2,6 tỷ đồng, để ủng hộ chương trình xây nhà cho người nghèo tỉnh Điện Biên và mổ mắt cho người nghèo ở tỉnh Tuyên Quang; đóng góp cho Ủy ban Nhân dân thành phố Uông Bí 800 triệu đồng, để ủng hộ cho chương trình “xóa nhà tạm dột nát“.
Như vậy, tác giả bình luận, tiền từ chùa lại chạy về bộ máy, thậm chí góp vào ngân sách thành phố, nên dễ hiểu là chùa củng cố được mối quan hệ tốt đẹp với chính quyền.
Tác giả dẫn ý kiến của cư sĩ Thiện Tri Thức tại Sài Gòn, nhận định: Việc nhà nước quy định minh bạch thu – chi tiền công đức là rất đúng.
Vì để như xưa nay, các di tích – danh lam thắng cảnh – đền chùa thu được bao nhiêu không ai biết, chi thế nào cũng chẳng ai hay, sẽ làm dấy lên sự nghi ngờ về đạo đức của các nhà tu hành.
Cư sĩ nêu quan điểm, tiền công đức mà Phật tử để lại trong các đền chùa, cũng giống như các con chiên của đạo Công giáo góp tiền để duy trì hoạt động của nhà thờ, và giúp các linh mục có thể chuyên tâm vào việc tu hành và truyền đạo.
Cư sĩ Thiện Tri Thức cho rằng, nếu không cần tu sửa đền chùa, các sư thầy có thể dùng tiền công đức để giúp ích cho xã hội, như làm từ thiện, nhưng phải dùng cho đúng đối tượng, nghĩa là, nhà chùa phải biết rõ người nhận tiền là ai.
Thu Phương
>>> Câu chuyện kiểm duyệt nghệ thuật tại Việt Nam.
>>> Tin tặc theo dõi, tống tiền dính tới nhà nước Việt Nam
>>> ‘Chuyến bay giải cứu’: những câu hỏi chưa thể trả lời.
>>> Vatican đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam, có phải Satan đã lùi bước?
Người Philippines có những hành động chống Việt Nam