Cựu Bí thư Thành uỷ thành phố Hồ Chí Minh Lê Thanh Hải – nhân vật từng được cho là bất khả xâm phạm, đã bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng đề nghị kỷ luật một lần nữa, vì những sai phạm liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát của bà “trùm” Trương Mỹ Lan, và Tập đoàn AIC của bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn.
Thời gian gần đây, giới quan sát đã đưa ra các dự báo, về khả năng ông Lê Thanh Hải sẽ bị xử lý, thậm chí, có thể bị truy tố hình sự. Theo đó, ngày 20/4, kênh Truyền hình Nhân Dân của báo Nhân Dân bất ngờ đã đăng tải một video có nhan đề “Kiểm soát quyền lực, ngăn chặn vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ”.
Clip video này đã chỉ ra sai phạm nghiêm trọng của ông Lê Thanh Hải, đó là “sự lạm dụng chế độ thủ trưởng trong các cơ quan hành chính nhà nước, đã dẫn tới vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng”.
Điều quan trọng là, kênh Truyền hình Nhân Dân là bộ phận báo hình của báo Nhân Dân – cơ quan ngôn luận của Đảng.
Truyền thông nhà nước Việt Nam ngày 8/5 đưa tin, theo Thông cáo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, tại họp kỳ thứ 41 vào chiều ngày 8/5, 3 cựu lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh là ông Lê Thanh Hải; ông Lê Hoàng Quân và ông Nguyễn Thành Phong, đã bị đề nghị kỷ luật. Cả 3 ông đều bị kỷ luật với lý do, phải “chịu trách nhiệm trong các vi phạm liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (AIC)”.
Đáng chú ý, thông cáo cho biết:
“Những vi phạm nêu trên đã gây hậu quả rất nghiêm trọng, nguy cơ thất thoát, lãng phí rất lớn tiền, tài sản của Nhà nước, và nguồn lực xã hội, gây dư luận xấu, ảnh hưởng đến uy tín của tổ chức Đảng và chính quyền thành phố, đến mức phải xem xét, xử lý kỷ luật.”
Báo Thanh Niên cho biết, Thanh tra Chính phủ từng đã phát giác ông Lê Thanh Hải và Ban lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh, đã có nhiều vi phạm nghiêm trọng; kiến nghị thu hồi, xử lý 135.816 tỷ đồng; và yêu cầu thu hồi hơn 900 hécta đất. Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn kiến nghị xử lý hành chính đối với 1.967 tập thể, cá nhân; chuyển Cơ quan Điều tra của Bộ Công an xử lý 98 vụ việc, 121 cá nhân liên quan.
Đây là điều được đánh giá là hết sức bất thường, vì vẫn với những sai phạm kể trên, nhưng 4 năm trước đây, hồi tháng 3/2020, ông Lê Thanh Hải chỉ bị Tổng Trọng và Bộ Chính trị kỷ luật bằng hình thức, cách chức “cựu Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, nhiệm kỳ 2010 – 2015”.
Thời điểm đó, biện pháp kỷ luật trên đối với ông Hải, đã bị công luận nhạo báng, châm chọc; bị cho là thể hiện sự bao che, dung túng của Bộ Chính trị và Tổng Trọng. BBC Việt ngữ đã bình luận “mỉa mai”, khi nhận xét rằng, ông Hải bị mất một chức vụ quan trọng mà ông từng nắm trong quá khứ, và đây là một hình thức kỷ luật “đặc sản” dưới thời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Sau khi bà “trùm” Trương Mỹ Lan bị tuyên án tử hình, vào ngày 11/4, vụ án Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB đã được truyền thông quốc tế chú ý. Điều này khiến người ta nhớ đến việc ông Lê Thanh Hải và ông Lê Hoàng Quân, bị kỷ luật với những cáo buộc “vi phạm nghiêm trọng liên quan đến dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm”.
Dư luận và giới quan sát có chung nhận định rằng, bà Trương Mỹ Lan không thể “một tay che trời” ở Sài Gòn, nếu không có sự “chống lưng” của các lãnh đạo cấp cao.
Giáo sư Carl Thayer, từ Đại học New South Wales, Úc, đánh giá:
“Lê Thanh Hải và mạng lưới của ông ta, rất có thể đã tạo điều kiện cho bà Lan thăng tiến. Tại sao ông Hải không bị kỷ luật vẫn là một câu hỏi bỏ ngỏ. Có lẽ, đó là trường hợp điển hình về cái gọi là, “im lặng là vàng”.”
Nhà báo David Brown, một cựu quan chức Mỹ có nhiều năm kinh nghiệm về chính trị tại Việt Nam, đánh giá:
“Bà Trương Mỹ Lan có lẽ được những nhân vật quyền lực hàng đầu của Đảng bảo trợ, trong đó gồm những người chi phối kinh tế và chính trị ở thành phố Hồ Chí Minh trong nhiều thập kỷ, để có thể xây dựng một đế chế bất động sản ở Việt Nam, nơi mà đất đai đều thuộc quyền sở hữu của nhà nước.”
Công luận cho rằng, bà Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã phất lên, đồng thời có nhiều vi phạm trong nhiều năm ở Sài Gòn, trùng với thời gian ông Lê Thanh Hải giữ chức Bí thư Thành ủy. Phải chăng, đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên?
Có một khả năng cao, đó là, vì sự bảo trợ rất cao về chính trị cho Lê Thanh Hải, là yếu tố quan trọng thúc đẩy Tô Lâm cho lật lại hồ sơ, để làm rõ, ai là kẻ chống lưng cho ông Lê Thanh Hải, mới là mục tiêu cao nhất./.
Trà My – Thoibao.de
