Người Trung Quốc vượt biên giới bất hợp pháp vào Mỹ tăng vọt
Ngày 2/3, VOA Tiếng Việt có phóng sự “Người Trung Quốc vượt biên giới bất hợp pháp vào Mỹ tăng vọt”.
VOA tường thuật:
Chỉ với một chiếc ba lô, một chiếc lều xách tay và một chiếc túi nhỏ, ông Cong, một di dân Trung Quốc 47 tuổi, là một trong số hơn chục di dân bước lên bờ đá của sông Chucunaque ở Lajas Blancas, Panama, từ một chiếc thuyền gỗ chật hẹp.
Điểm dừng chân này là một trong hàng chục điểm dừng mà ông đã thực hiện trong tháng qua, trên hành trình hướng tới Hoa Kỳ, bắt đầu ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc.
Đi bộ qua bờ sông dưới nắng nóng, trong chiếc áo phông dài tay màu đen, quần đùi thể thao màu đen và đôi dép màu trắng, ông hơi khập khiễng vì mắt cá sưng tấy do trượt chân khi băng qua sông.
VOA cho biết, di dân từ Trung Quốc là nhóm di dân tăng nhanh nhất, đi qua hành trình dài đến biên giới Hoa Kỳ. Vượt qua Darien Gap nguy hiểm của Panama, mạo hiểm với cái chết và bệnh tật là một phần quan trọng của hành trình đó.
VOA dẫn lời ông Cong, cho hay:
“Tôi phải đi.”
“Khi tôi bước đi, tôi quyết định rằng điều đó sẽ đáng giá, ngay cả khi tôi có chết trên đường đi.”
“Tôi muốn tự do,” ông nói.
Ông Cong cho biết, ở Trung Quốc không có tự do, điều này khiến ông chán nản. Ông nói, tài khoản Douyin của ông đã nhiều lần bị cấm vì sử dụng từ khóa nhạy cảm và chỉ trích Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Định nghĩa của ông về tự do là ông không phải làm những gì mình không muốn, và có thể chỉ trích chủ tịch.
Nền kinh tế trì trệ của Trung Quốc là một lý do lớn khác khiến ông quyết định rời khỏi đất nước.
“Không ai có tiền. Không có công việc kinh doanh nào dễ dàng cả”, ông nói.
VOA dẫn dữ liệu của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ cho thấy, hơn 37.000 di dân Trung Quốc đã bị giam giữ tại biên giới Mỹ – Mexico vào năm 2023, gấp gần 10 lần so với năm trước.
Sau khi vượt biên, những di dân trình diện nhân viên Tuần tra Biên giới và tuyên bố ý định xin tị nạn tại Hoa Kỳ. Họ trải qua tiến trình làm hồ sơ và thường được trả tự do trong vòng 72 giờ. Theo Bộ Tư pháp, 55% di dân Trung Quốc đã được cấp tị nạn vào năm ngoái.
Ông Cong cho biết, ông đã trả 700 đô la cho một người đưa đường mà ông tìm thấy trên nền tảng mạng xã hội WeChat của Trung Quốc, để được hướng dẫn đến Acandis, Colombia. Từ đó, ông đi bộ ba ngày trong rừng nhiệt đới. Ông trả thêm 25 đô la cho chuyến đi thuyền trên sông Chucunaque. Nhưng đó chỉ là một phần chi phí mà ông phải gánh chịu, trong hành trình hơn một tháng từ Tứ Xuyên qua Thái Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Ecuador, Colombia và bây giờ là Panama.
Theo VOA, số lượng người rời khỏi Trung Quốc đã tăng mạnh, kể từ khi ông Tập nhậm chức vào năm 2013. Theo Cơ quan tị nạn Liên hiệp quốc, hơn 700.000 người Trung Quốc đã xin tị nạn ở nước ngoài từ năm 2013 đến năm 2021, và đang tiếp tục gia tăng.
Sự gia tăng đáng kể số lượng di dân Trung Quốc đến Hoa Kỳ, đã làm dấy lên mối lo ngại về an ninh quốc gia ở Mỹ, với một số câu hỏi như, liệu có gián điệp Trung Quốc trong số họ hay không.
VOA dẫn cảnh báo của Dân biểu Cộng hòa Mark Green, Chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện, vào tháng 6 năm ngoái, cho rằng, phần lớn di dân là những người đàn ông trong độ tuổi quân dịch, có mối quan hệ với Đảng Cộng sản Trung Quốc và Quân đội Giải phóng Nhân dân.
VOA cũng cho biết, Dân biểu Green, Thượng nghị sĩ Marco Rubio cùng Dân biểu Troy E. Nehls, đã giới thiệu “Đạo luật Không cho tị nạn các Gián điệp của Đảng Cộng sản Trung Quốc” vào năm ngoái, nếu được thông qua, sẽ ngăn ngừa các đảng viên Đảng Cộng sản Trung Quốc xin tị nạn tại Mỹ.
Theo quan sát của VOA, số di dân Trung Quốc là đàn ông đi một mình nhiều hơn phụ nữ.
Với chặng đường còn vài nghìn km nữa, ông Cong cho biết, có rất ít điều chắc chắn. Ông hy vọng sẽ bắt đầu cuộc sống ở Mỹ bằng việc rửa bát trong một nhà hàng, sau khi đến đích cuối cùng.
“Tốt hơn là mình nên làm tất cả những gì có thể, còn hơn là trôi nổi trong vô vọng,” ông nói.
Quang Minh – thoibao.de