Ngày 10/6, VOA Tiếng Việt loan “Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng sau khi Việt Nam khởi tố nhà báo Huy Đức”.
Theo đó, Mỹ kêu gọi Việt Nam tôn trọng tự do ngôn luận của người dân, và tái khẳng định, nhân quyền là trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, sau khi Bộ Công an Việt Nam tuyên bố đã bắt giam nhà báo Trương Huy San, vì những đăng tải trên mạng xã hội của ông.
VOA cho biết, Cơ quan điều tra an ninh của Bộ Công an hôm 7/6 ra quyết định, khởi tố và bắt tạm giam đối với nhà báo lấy bút danh là Huy Đức, khẳng định những thông tin trước đó được nhà văn Trần Thanh Cảnh nói với VOA, và từ mạng xã hội, về sự “mất tích” của nhà báo này từ ngày 1/6.
VOA dẫn truyền thông trong nước, Cơ quan An ninh điều tra khởi tố ông Huy Đức tội “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước” theo Điều 331 của Bộ luật Hình sự Việt Nam, một cáo buộc thường bị các tổ chức nhân quyền chỉ trích, vì cho là vi phạm các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế.
“Chúng tôi thường xuyên kêu gọi Việt Nam tôn trọng và bảo vệ nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cho tất cả mọi người ở Việt Nam, phù hợp với các nghĩa vụ và cam kết quốc tế của mình, đồng thời trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ oan uổng”, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ nói, trong email trả lời yêu cầu bình luận của VOA về việc Việt Nam bắt giữ nhà báo Huy Đức – người từng được Bộ Ngoại giao Mỹ trao học bổng Humphrey Fellowship, để tu nghiệp tại Đại học Maryland từ 2005 – 2006.
Theo VOA, nhà báo Huy Đức, tác giả cuốn sách “Bên Thắng Cuộc” – không được lưu hành chính thức ở Việt Nam, cũng là người nhận học bổng của Nieman Foundation tại Đại học Harvard ở Mỹ, vào năm 2012 – 2013, và từng xuất hiện trong bộ phim tài liệu “Cuộc chiến tranh Việt Nam” của Đạo diễn Ken Burns, ra mắt năm 2017, với tư cách một người được phỏng vấn.
VOA trích dẫn tuyên bố của Dự án 88 – nhóm giám sát đa quốc gia về nhân quyền ở Việt Nam, cho rằng, vụ bắt giữ nhà báo Huy Đức “thể hiện một cuộc tấn công đáng báo động vào quyền tự do báo chí và là vụ mới nhất trong một cuộc đàn áp đang diễn ra, nhắm vào các nhà cải cách”.
Tổ chức phi lợi nhuận đăng ký hoạt động tại Mỹ này, đã kêu gọi Chính phủ Hoa Kỳ trừng phạt Hà Nội, vì đàn áp những người bất đồng chính kiến.
Trả lời yêu cầu phản hồi của VOA, trước lời kêu gọi của Dự án 88, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng:
“Nhân quyền là trụ cột trung tâm trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, và chúng tôi thường xuyên tham gia với các đối tác Chính phủ Việt Nam, trong các cuộc trò chuyện thẳng thắn về các mối quan ngại về nhân quyền ở mọi cấp độ, tìm kiếm tiến bộ trong các vấn đề như tự do ngôn luận, tự do hiệp hội, và tự do tôn giáo hoặc tín ngưỡng.”
VOA cũng cho biết, trước khi bị bắt, ông Huy Đức đã đăng tải những bài viết trên trang Facebook cá nhân, hiện đã bị đóng, kể từ khi có tin ông bị cơ quan chức năng đến khám nhà và đưa đi hôm 1/6. Trong đó, ông chỉ trích về sự tập trung quyền lực quá mức của Bộ Công an, trước khi Bộ trưởng Tô Lâm lên làm Chủ tịch nước, và kết quả không như mong muốn của chiến dịch chống tham nhũng do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng lãnh đạo.
Vẫn theo VOA, các tổ chức quốc tế, gồm Theo dõi Nhân quyền Quốc tế, Bảo vệ Ký giả, Phóng viên Không Biên giới, và Văn bút Mỹ, đã lên tiếng kêu gọi các nhà chức trách Việt Nam thả tự do cho nhà báo Huy Đức một cách vô điều kiện, và hủy bỏ mọi cáo buộc đối với ông. Giám đốc Văn phòng châu Á của Phóng viên Không biên giới nói trong thông cáo đưa ra hôm 7/6 rằng, “các bài viết của nhà báo độc lập Huy Đức là nguồn thông tin vô giá giúp công chúng Việt Nam tiếp cận những thông tin bị chế độ Hà Nội kiểm duyệt.”
VOA cho biết thêm, vụ bắt giam nhà báo Huy Đức và Luật sư Trần Đình Triển, người cũng bị Công an khởi tố cùng tội danh, theo điều 331, diễn ra không lâu sau khi Liên minh châu Âu công bố phúc trình, nói rằng, không gian dân sự ở Việt Nam ngày càng bị thu hẹp, trong khi, Ân xá Quốc tế nhận định rằng, “giới bất đồng chính kiến tiếp tục bị đàn áp” và “quyền tự do biểu đạt của họ bị xâm phạm”.
Thu Phương – thoibao.de
