Ngày 8/7, RFA Tiếng Việt loan tin “Ân xá Quốc tế: Công ty của Việt Nam buôn lậu nhiên liệu máy bay sang Myanmar”.
RFA dẫn báo cáo công bố ngày 8/7 của tổ chức Ân xá Quốc tế, cáo buộc một công ty của Việt Nam, cùng với một số doanh nghiệp của Trung Quốc và Singapore, xuất lậu nhiên liệu máy bay cho chính quyền quân sự Myanmar, bất chấp lệnh cấm của Hoa Kỳ và Anh Quốc.
Theo RFA, chính quyền quân sự Myanmar đang lách các biện pháp cấm vận nhiên liệu hàng không, bằng cách nhập khẩu nhiên liệu máy bay trực tiếp từ Việt Nam, ít nhất 7 lần vào năm 2023; 2 và có thể là 3 lần trong 6 tháng đầu năm nay.
Theo Ân xá Quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào việc xuất khẩu lậu nhiên liệu máy bay vào Myanmar, là Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Một thành viên Hải Linh, có trụ sở ở xã Thi Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam.
RFA dẫn phát biểu của phát ngôn nhân Yadanar Maun – của tổ chức Công lý cho Myanmar, nói:
“Không thể chấp nhận được việc Việt Nam tiếp tục đồng lõa trong việc cung cấp nhiên liệu máy bay cho chính quyền quân sự bất hợp pháp của Myanmar. Chính quyền cần nhiên liệu máy bay để tiếp tục chiến dịch khủng bố trên không, trong đó tàn sát dân thường mà không bị trừng phạt, gây ra sự di tản hàng loạt và lan rộng.”
“Việt Nam cần phải tôn trọng các nghĩa vụ nhân quyền quốc tế của mình, bằng cách chặn tất cả các quỹ, vũ khí và nhiên liệu máy bay cho chính quyền quân sự Myanmar”, vị này nói.
RFA cho biết, tổ chức Công lý cho Myanmar cũng kêu gọi chính quyền Hoa Kỳ khẩn trương áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với công ty Hải Linh.
Ân xá Quốc tế cho biết, trong năm nay, một tàu chở dầu có tên HUITONG78 thuộc sở hữu của Trung Quốc, đã vận chuyển nhiên liệu máy bay từ Việt Nam đến Myanmar, và các nhà kinh doanh nhiên liệu có trụ sở tại Singapore dường như đã đóng một vai trò trong chuỗi cung ứng. Các lô hàng gồm nhiều hoạt động mua và bán, “khiến việc truy tìm nhà cung cấp ban đầu trở nên khó khăn”.
Ân xá Quốc tế nói, dữ liệu theo dõi và thương mại tàu thuyền cho thấy, tàu chở dầu HUITONG78 của Trung Quốc đã vận chuyển 2 lô hàng nhiên liệu hàng không, đến kho cảng Puma Energy, do Tập đoàn Shoon Energy có trụ sở tại Myanmar và Quân đội Myanmar kiểm soát, vào ngày 14/1 và 29/2.
Giống như tất cả các lô hàng được Ân xá Quốc tế phát hiện vào năm 2023, tàu chở dầu lấy nhiên liệu tại Kho xăng dầu Cái Mép Việt Nam, do Công ty Hải Linh điều hành, trước khi khởi hành đi Myanmar.
RFA dẫn lời Tổng thư ký Agnes Callamard của Ân xá Quốc tế, nói:
“Quân đội Myanmar đang dựa vào chính tàu Trung Quốc và một số công ty Việt Nam, để nhập khẩu nhiên liệu máy bay của họ.”
“Đó là sự thể hiện rõ ràng về miễn trừ tuyệt đối mà quân đội Myanmar đang hoạt động và sự đồng lõa hoàn toàn của các quốc gia chịu trách nhiệm, bao gồm Việt Nam, Trung Quốc và Singapore.”
RFA cũng cho biết, Myanmar rơi vào tình trạng hỗn loạn đẫm máu, kể từ khi quân đội lật đổ chính phủ dân cử vào đầu năm 2021, chấm dứt một thập kỷ cải cách thăm dò.
Các nhà hoạt động dân chủ đã cầm vũ khí và liên kết với những người dân tộc thiểu số nổi dậy đòi quyền tự trị, và cùng nhau, họ đã đạt được những tiến bộ đáng kể, chống lại lực lượng chính quyền ở một số vùng trong năm nay.
Tuy nhiên, vẫn theo RFA, quân nổi dậy có rất ít vũ khí hiệu quả để tự vệ trước các cuộc tấn công trên không.
Tháng trước, Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về nhân quyền ở Myanmar, nói, các cuộc không kích quân sự nhằm vào các mục tiêu dân sự đã tăng gấp 5 lần trong nửa đầu năm nay, mặc dù Hoa Kỳ và Anh đã công bố lệnh trừng phạt đối với các công ty bán nhiên liệu máy bay cho chính quyền quân sự vào tháng 8/2023.
Quang Minh – thoibao.de
